"Ik oefende de teksten van Eminem om van mijn stotter af te komen"

Wat is stotteren?

Om te kunnen spreken heb je spieren, zenuwen en hersenen nodig. Stotteren ontstaat omdat er iets misgaat met de aansturing van zenuwen en spieren die te maken hebben met spraak- en taalprocessen. Een veelvoorkomende oorzaak van stotteren is aanleg: 85% van de mensen die stottert, heeft iemand in de familie die ook stottert of dit heeft gedaan. Dit wordt het stottergen genoemd.

Hoe eerder je ermee aan de slag gaat om het te verhelpen, hoe groter de kans wordt dat je er helemaal vanaf komt. Vanaf een jaar of acht wordt het lastiger, maar dat betekent niet dat het onmogelijk is of dat je niet met je stotter kunt leren omgaan.

Waarom zingen kan helpen

Vaak hoor je bij mensen die stotteren, dat de stotter (zo goed als) verdwijnt bij het zingen. Hoe gaat dat in zijn werk? Joeri vertelt: "Op het moment dat we gaan zingen, komt dit uit een ander deel van onze hersenen. Praten kan lastig zijn omdat in een bepaald hersendeel de communicatie niet soepel verloopt. Dit kan wél makkelijk of zelfs vlekkeloos verlopen wanneer er geen blokkades zijn in het hersengedeelte waar zang vandaan komt."

"Daarnaast komen er tijdens zingen minder woorden per minuut uit je mond. Hoe langzamer je praat (of zingt), hoe makkelijker het is om letters te vormen. Ten slotte kan het ook nog verschil maken dat zang vaak voorgeprogrammeerd is. Een lied zingen kun je oefenen, maar bij spreken moeten woorden vaak ter plekke verzonnen worden."

Op de vraag of veel zingen ook helpt bij het stotteren tijdens praten, vertelt Joeri: "Dat kan zeker. Als je veel zingt, wordt je beter getraind in het aansturen van de spieren in je mond. Des te beter deze spieren getraind zijn, des te vloeiender het zal gaan. En dat betekent dus minder stotters."

Artiesten die stotterden

Veel bekende artiesten stotterden vroeger, maar muziek heeft hen geholpen om ermee om te leren gaan en zelfs er vanaf te komen. Dit geldt o.a. voor Kendrick Lamar, Typhoon en Ed Sheeran. Stotteren als kind kan soms erg zwaar zijn. Ook Ed had 't zwaar vroeger: "You'd put your hand up and not be able to speak. Kids are cruel. So once that would happen, someone would imitate it. And then you'd be like, 'I'm not going to put my hand up next time.'"

Toen Kendrick Lamar een show van Kanye West tijdens zijn Yeezus-tour opende, vertelde hij: "As a kid, I used to stutter. I think that’s why I put my energy into making music. That’s how I get my thoughts out, instead of being crazy all the time."

Wat doe je eraan?

Er zijn verschillende technieken om van je stotter af te komen. Joeri, oprichter van De Stotterpraktijk, heeft zelf jarenlang gezocht naar een logopedist die het écht snapte. Het verschil met deze logopedist zat hem in de acceptatie van het stotteren. "In plaats van te focussen op hoe ik een zin zonder gestotter mijn mond uit kreeg, werkten we aan het accepteren dat de stotter er is. Als je de stotter alleen maar als iets negatiefs ziet, brengt dat veel frustratie met zich mee. Dat kost veel moeite en werkt in feite averechts," vertelt hij.

Dit inspireerde Joeri om zijn eigen praktijk te starten en anderen te helpen met dit proces. Leren omgaan met je stotter begint dus allemaal met acceptatie. Vervolgens kun je aan de slag met verschillende, effectieve behandelmethoden.

Ed Sheeran en Kendrick Lamar hebben echter gebruikgemaakt van een ander hulpmiddel: rap. Ed Sheeran is van zijn stotter afgekomen dankzij Eminem. Urenlang oefende hij vroeger zijn snelle rapnummers, wat hem ook heeft geholpen in zijn spraak. Zijn advies: "Be yourself, embrace your quirks, being weird is a wonderful thing, and it has been for so many creative people… No one can be a better you than you." Hieronder zie je Eds hele verhaal en advies tijdens zijn 'American Institue for Stuttering Gala'-speech.

10-Minuten-Mix

Waar je gestotter dus normaal gesproken niet (of minder) hoort tijdens het zingen, stoppen sommige artiesten het er juist expres in. 3FM-dj Sander wijdde vandaag, op Wereld Stotterdag, de 10-Minuten-Mix aan stotteren. Je luistert 'm hier!