Artiesten Special: Blur

Deze uitgebreide special vertelt je het verhaal over het ontstaan van Blur, de grote rol die de band speelde tijdens de opkomst van de Britpop, de oorlog tussen Blur en Oasis, wat er met Damon en co. gebeurden na de Britpop-fase en over hun meest recente album The Magic Whip.

Beluister de special:

'De beste dingen ontstaan uit geluk'

De jaren negentig waren dé hoogtijdagen van de Britpop. Denk aan bands als Oasis, Pulp, Suede en de mannen van Blur.

Een van de eerste demo's

Het begint in december 1988, als in Londen de band Seymour wordt opgericht door Damon Albarn, Graham Coxon, Alex James en Dave Rowntree. Een van hun eerste demo’s, 'Sing' komt je wellicht bekend voor. De echte Blur-liefhebber kent dit nummer wel, dat dus ook in de Seymour-dagen op het repertoire stond.

Van Seymour maar Blur

In 1989 geven ze hun allereerste optreden en de platendeal laat niet lang op zich wachten.

"We sent one demo out to one record company and they came to see us right away. It's just what happened and suddenly they are your best friend. It is quite lucky, but all best things are quite lucky."

Het label is wel van mening dat Seymour een kansloze naam is. Dus veranderen ze de naam in Blur. In het begin zijn ze niet per se onderscheidend, ze klinken ongeveer hetzelfde als iedereen in die tijd: de Madchester-sound van de Happy Mondays en Stone Roses hoor je duidelijk terug in hun eerste hit 'There’s No Other Way'.

Blur kostte veel geld

Debuutalbum Leisure, met daarop ook de hit 'There's No Other Way', doet het goed en belandt in de top 10. Toch kost Blur vooral geld. Een hoop geld zelfs. Daarom worden de heren door hun label op het vliegtuig naar The States gezet om het daar te gaan maken.

''The first record was a bit of a disaster, because we allowed ourselves to be steered by our record label. After that, from the point we put out 'Popscene' with Steve Iving there was a strong manifesto.''

Een hekel aan grunge

Begin jaren '90 is Amerika in de ban van de stoere Amerikaanse sounds, van de grunge, van Nirvana. Blur is duidelijk geen Nirvana. Damon wordt doodongelukkig van de Amerikaanse tour en het grunge-tijdperk. Hij heeft heimwee en gaat liedjes schrijven over zijn thuisland. Over typische Britse dingen zoals tea time en Sunday roast, die hij mist aan de overkant van de oceaan.

Inspiratie voor album 2

Dit resulteert uiteindelijk in album nummer twee: Modern Life. Ondertussen zijn er meer bands die zich afzetten tegen het grungy, Amerikaanse geluid. Zoals Pulp en Suede, bands uit het Londense kunstacademie-circuit, die muziek maken die erg Engels klinkt.

"British bands are no longer embarrased to sing about where they come from. They found their voice."

Britpop werd geboren

Dat pure Britse imago van de band werpt zijn vruchten af: ze worden razend populair.

"It's funny because people say: you are a British band, you sing about Britain, talk about Britain, which is true because we lived here. But I have only spent about two weeks in this country this year and half of the time I was at Heathrow Airport. I think gradually we're becoming international creatures."

Langzaam maar zeker krijgt de anti-Amerikaanse, pro-Britse stroming een naam, onder andere dankzij muziekbladen als NME en Selektor. De term bestond al wel, maar pas in de jaren '90 wordt Britpop écht een ding. Britse muziek over Britse dingen. Met duidelijke voorbeeld: 'Parklife', de titeltrack van het derde album uit 1994.

Beluister het fragment:

'Maar echt... waar sláát dit op?'

Parklife maakt Blur de grootste Britse band van het moment. Het album staat bijna anderhalf jaar bovenaan. De mannen winnen vier Brit Awards en hun dagen als alternatief bandje zijn voorgoed voorbij.

Blur vs. Oasis

Tijdens de uitreiking van de Brit Awards in 1995 bedankt Damon Oasis voor de inspiratie.

"Our fame should definately be shared with Oasis. Much love and respect for them. Thanks to everyone who has had blind faith in us, past and present. And wake up America."

Maar de sfeer tussen de arty farty Blur-boys en de working class jongens van Oasis wordt al snel een stuk minder als Blur besluit hun nieuwe single 'Country House' op dezelfde dag uit te brengen als Oasis' single 'Roll With It'.

"When the record shop doors opened this morning the battle commenced. The chances are both singles could have been #1 had they been released on seperate weeks."

"I'm a little nervous about the whole thing, obviously. Both bands have really raised the stakes. Someone is going to come out on top, someone is going to come second. By the very nature of being in a band you are always quite competitive. You want to come on top really." - Damon Albarn

"We were quite offended at the time. We heard they moved their single back. They had it ready to go two weeks before but they decide to stop it and move it back so it was the same date as ours. It was their last chance to drag themselves on the coattails of my band really. But in the end you hear Damon Albarn on the Ten O'Clock News. I ask you, what the fuck is all that about." - Noel Gallagher van Oasis

Blur won

Blur wint de race. Hun single verkoopt bijna 60.000 exemplaren meer dan die van Oasis. Tegelijkertijd zijn ze ook verliezers, want Oasis' album What's A Story Morning Glory is succesvoller dan hun The Great Escape.

Politiek geladen speech

In 1996 is niet Blur, maar Oasis de grote winnaar van de Brit Awards. In hun speech geven ze aandacht aan politieke onderwerpen, ze steunen openlijk de voortrekker van de Labour Party, de latere Prime Minister Tony Blair.

"There are seven people in this room tonight that are giving a little bit of hope to young people in this country. That is me, our kid, Bonehead, Guigs, Alan White, Alan McGee and Tony Blair. He is the man. Power to the people!"

Het hoogtepunt van Britpop

De Britpop bevindt zich op een hoogtepunt, maar het is tegelijkertijd ook het begin van het einde. Want artiesten die een politicus bedanken in hun award speech en een Prime Minister die een rockster uitnodigt voor een kopje thee? Het gaat te ver. Het gaat bergafwaarts. Blur verliest van Oasis en in de band begint het langzaam maar zeker ook te rommelen.

Sex, drugs & rock 'n roll

Bassist James neukt zich drie slagen in de rondte. Damon denkt dat hij de koning zelf is en regeert met ijzeren hand over de muziek. En gitarist Graham? Die begint steeds meer te drinken. Toch blijft de band bij elkaar. Al hangt het voortbestaan een tijdlang aan een zijden draadje.

Een andere sound

Gitarist Graham herontdekt de Amerikaanse muziek en luistert veel naar bands als Pavement. Hij wil een ander geluid voor Blur. Hij weet Damon over te halen om hun sound te veranderen.

''I've listened to so much, I've got a completely different feel to music since the last time we made a record. I hate the idea of being really consistent. It just doesn't work for us I think. The fun of being in Blur and the sound of Blur is a lot of different things.''

Dat resulteert in het album Blur uit 1997, commercieel het meest succesvolle album. Met een heel ander geluid. Britpop is over zijn hoogtepunt heen, het is tijd voor iets nieuws. Het nummer 'Song 2' wordt een hit, ook in de Verenigde States. Dat wat veel Britpop-bands niet lukt, lukt Blur met hun nieuwe sound wel: ze veroveren de andere kant van de oceaan.

Beluister het fragment:

'Het gebeurde ineens, zomaar kwam het er uit!'

De laatste 90s plaat is het album 13 uit 1999. In datzelfde jaar viert Blur hun tienjarig jubileum. Niet veel later begint de band uit elkaar te vallen. Gitarist Graham stapt tijdens de opnames van het nieuwe album uit de band, en gaat solo verder. Damon richt zijn aandacht op zijn nieuwe project: Gorillaz, waar hij het grootste gedeelte van de jaren '00 aan werkt.

Olympische Spelen en Rock Werchter

Pas aan het einde van de zeroes komt Blur weer bij elkaar voor een serie reünie concerten. In 2012 brengt de band twee singles uit: 'The Puritan' en 'Under The Westway'. Datzelfde jaar speelt de band als headliner tijdens de sluitingsceremonie van de Olympische Spelen in Londen. En weer een jaar later, in 2013, staat de groep op Rock Werchter.

Blur leeft weer

Maar dan, na twee jaar stilte, is er in 2013 ineens groot nieuws. De band komt na meer dan tien jaar (in 2015) met een nieuwe plaat, The Magic Whip. Een nieuw album, nieuwe concerten: Blur leeft weer. Eigenlijk bij toeval, want de band zou in mei 2013 spelen op een festival in Japan, dat op het laatste moment niet door gaat. Het resultaat? Vijf vrije dagen in het schema. En ja, wat doe je daarmee? Liedjes schrijven!

"We were going to Hong Kong and then Japan. But Japan got cancelled because of the promotion run or whatever. The next gig in line was Jakarta. So we found ourselves in Hong Kong. We could fly everybody back to London and then back to Indonesia, but that would have been very expensive. So it was cheaper that everybody stayed and had a little holiday. I could have gone to Fiji or something like that but we decided that we put our time to some good use."

Het liet niet los

Het materiaal is goed, maar hoe lastig is het om met zo'n roemruchte geschiedenis een nieuw album uit te brengen? De kans dat het een tegenvaller wordt, is aanwezig. Sterker nog: de band overweegt lange tijd om helemaal niets met het materiaal te doen.

"That's why we didn't really want to do it or make announcements about it. We were just going to the studio and we said to each other: it's not an album but we would just go and play. We didn't tell anybody. I was telling my family that I was going off to work."

Maar toch: het laat ze niet los. Tegen de buitenwereld houden ze vol geen album uit te willen brengen. Maar het kriebelt.

"It was heartbreaking to feel the momentum just disappear again. I had no trace of it apart from a camera that I brought to the sessions. One of the drum tech took some footage of us jamming. Suddenly before christmas I played it all back. I sat drinking a bottle of whisky listening to it late in to the night on my own. The quality is awful, but you could feel the brilliance of it coming through. It was all there coming from this tiny little camera mic. That was on a friday and the monday after Damon and Graham bumped into each other. I was called and I heard Damon is gonna take that stuff that you did in Hongkong and have a look at it. It was weird that we were all thinking about it at the same time."

Blur anno 2015

En toen was daar de eerste echte single van The Magic Whip, 'Lonesome Street', een onmiskenbare Blur track. Het is Blur, anno 2015.

"It sounds like Blur in Hong Kong in 2015. It just happened. It just came out. I don't really know how it happened but went just the same way how we wrote our first thing. All in one same room, all played out on each other."

Beluister het fragment:

'Het zal allemaal wel voorbestemd zijn'

Een van de nummers op The Magic Whip, 'Ong Ong', bestaat eigenlijk al een jaar of vier als losse demo. Waar de titel op slaat? Nergens. Het betekent niks.

"I don't know why it's called Ong Ong. I just liked it. It was odd enough to keep as a title. It came back as an uplifting chant. But still there was no reference why I called it Ong Ong. And at Christmas I was trying to find out what i was thinking about. I must have been thinking about something interesting."

Garagebandje

De demo duikt op tijdens een studiosessie in Hong Kong, het klinkt een beetje als een garagebandje, en dat klopt eigenlijk ook wel. Zo voelt het ook een beetje als ze zich in de Chinese stad bevinden.

Gekke titel

Voor ze het definitief opnemen, checkt Damon nog wel even of de titel van het nummer niet opeens iets geks blijkt te betekenen.

"I googled it and it was nothing. It was a holding company in the far east. There was no reference to it as a word in any language or slang. And then suddenly I realized if you just put an H and a K you got Hong Kong. I ended up recording a record in Hong Kong, it was there all along."

Beluister het fragment:

'Het is fijn om dit weer te doen, zonder nostalgisch te zijn'

De basis voor The Magic Whip ligt in Hong Kong, maar het is niet zo dat alle nummers daar zijn opgenomen.

Van Hong Kong naar Australië

Het nummer 'There's Too Many Of Us' is een mooi voorbeeld van een liedje dat op Hong Kong slaat: een overvolle stad met drukke metro's.

"We posed this question to our children that leads them all astray in their own tiny houses with the same mistakes we made. It's quite scary this song. I can imagine us performing that and in the end it's just black."

"There are too many of us. I remember that kind of phrase in Hong Kong. I was getting quite anxious. Another layer of anxiety came over the layers of anxiety I was already having by traveling the tube in Hongkong."

Damon maakt de track af in december 2014, als hij op solo-tour is in Australië. Hij is daar getuige van een gijzeling in een koffietent vlakbij zijn hotel. Damon ziet het gebeuren en volgt het op tv. Het inspireert hem tot het voltooien van de lyrics van het nummer.

Beeldende teksten

Hoe desastreus de aanleiding is, het is typisch Blur om beeldende teksten te brengen. Dat deden ze al in de 90's, en nu weer...

"I think if we play this live it could be quite extraordinary. There is a lot of imagery on this record and it's gonna be quite dramatizing to take that to the stage. It's a very Blur thing to do. It's nice to do it again in a modern way. It doesn't feel nostalgic. That was what gave us our power back in the days and we're not trying to replicate an experience. It feels interesting again and at least feels like articulating that joy again."

Beluister het fragment: