Typhoon Special

Typhoon maakt hiphop, maar wel op zijn manier: eerlijk en kwetsbaar. En met die eerlijkheid en kwetsbaarheid, verovert de Zwolse rapper heel Nederland.

"Ik ben een kind van de hiphop, maar op een gegeven moment kwam ik erachter dat de manier waarop ik erin stond veel kwetsbaarder was dan ik om me heen zag, of dat ik eigenlijk kende. Dus ik ben, gewoon omdat ik niet anders kon, veel eerlijker en veel kwetsbaarder in teksten gegaan." - Typhoon

Glenn de Randamie, beter bekend als Typhoon, komt in 1984 ter wereld. In 2004 haalt hij zijn vwo-diploma en in datzelfde jaar wint hij de Grote Prijs van Nederland. Hij twijfelt nog even of hij zich op een vervolgstudie zal richten, maar zijn liefde voor muziek en specifiek voor hiphop wint het al snel.

Drie jaar later wordt duidelijk dat het een goede keus is geweest. Dan verschijnt zijn eerste soloalbum Tussen Licht en Lucht. Daarna werkt hij samen met New Cool Collective, gaat hij op zoek naar zijn roots en maakt hij zo mogelijk nog een groter meesterwerk met Lobi Da Basi. Typhoon vertelt hier zijn verhaal aan de hand van vijf van zijn liedjes.

Beluister de special:

"Zonder 'Zo Niet Mij' geen Lobi Da Basi"

(Fotograaf: Roel Jorna)

'Zo Niet Mij'

Hoe stom kan ik zijn?
Mijn pen doet het woord
Hoe blind kan ik zijn, of had ik oogkleppen op?
Ik ben een stotteraar, maar één met beats
Waar woorden eindigen, begint mijn muziek

Het is Typhoons liefde voor hiphop waardoor hij muziek is gaan maken. Als enigszins verlegen, stotterende jongen, is het een uitlaatklep voor hem.

"Hiphop was een mooie uitlaatklep. Ik stotter, maar met rap was er niks aan de hand. Ik voelde totaal geen blokkades en je hebt er geen muzieklessen voor nodig. Ik hoef geen noten te lezen. Het is gewoon jij, jouw stem, jouw gedachten your imagination, en dan gewoon gaan. En iets is echt of iets is niet echt. Je gelooft, of je gelooft het niet. En dat vond ik zo heerlijk aan de hiphop. En toen dacht ik van 'he laat me hier verder in gaan'."

Typhoon ontmoet Dries Bijlsma

Hiphop is de basis voor de jonge Typhoon, maar hij merkt al snel dat zijn aanpak anders is dan de hiphop die hij om zich heen hoort. Als hij producer Dries Bijlsma ontmoet, valt het voor Typhoon ineens allemaal op zijn plek.

Tijdens die ontmoeting ontstaat 'Zo Niet Mij', de eerste single van debuutalbum Tussen Licht en Lucht. Én het is het begin van een samenwerking voor het leven. Met Dries zal Typhoon ook aan zijn tweede album Lobi Da Basi werken.

"En toen ontmoette ik Dries Bijlsma. In onze eerste ontmoeting, we kenden elkaar totaal niet, hij zet de beat aan, en ik sluit mijn ogen en ik vertrek gewoon en ik sta AHHHHHH te schreeuwen in zijn woonkamer. En dat was de blauwdruk voor 'Zo Niet Mij'. En dat was ook de blauwdruk voor onze samenwerking. Het is altijd gewoon eerlijk en oprecht en waar we ook zaten wat we ook meemaakten, muzikaal locken we zo goed gewoon."

Er ontstaat een visie

Vanaf dat moment ziet hij zichzelf niet meer alleen als een jongetje dat wat muziekjes maakt. Hij voelt dat er een visie ontstaat, en kwetsbaarheid en eerlijkheid zijn de sleutelwoorden.

"Maar toen dacht ik oké er zit visie in, ik wil werken aan die visie. En dat is met Tussen Licht En Lucht gekomen en 'Zo Niet Mij', was een soort van anthem voor jongeren of begin twintigers. We maken zoveel mee, maar we praten er niet over."

"Kwetsbaarheid is zwakte, zo wordt dat uitgelegd. Terwijl die kwetsbaarheid juist kracht is. Als we elkaar daarin openstellen, en vragen 'he wat maak jij mee?', dan leer je van elkaar. En dan kunnen we elkaar verder stuwen. En 'Zo Niet Mij' was echt het begin van dat. Zonder 'Zo Niet Mij' geen Lobi Da Basi."

Beluister het fragment:

"'Bumaye' heeft het al 10 jaar overleefd, dan zit er echt wat in."

(Fotograaf: Hans-Peter van Velthoven)

'Bumaye'

Mensen zeggen me: Typhoon Bumaye
Toen wij koningen waren was dit heel gewoon
Ik zeg je, niemand weerhoudt me van mijn troon
Typhoon

'Zandloper' van Typhoons tweede album Lobi Da Basi is een echt festival-anthem geworden. Maar daarvoor was 'Bumaye' het hoogtepunt van zijn liveshow.

"Ja, waar we ook stonden, iedereen die hem hoorde was gewoon .. Bam gewoon voluit. Het was tot voor kort, voordat 'Zandloper' er was, echt mijn festival uitsmijter. "

Boxer Muhammad Ali

Hij maakte het al in 2004 met producer Flexican, voor een theaterstuk over de boxer Muhammad Ali. Ali werd toen hij in 1974 boxte voor de wereldtitel aangespoord met de kreet Ali Bumaye.

"Nou uiteindelijk ben ik, vlak nadat ik geslaagd was voor mijn atheneum, naar de studio van Flexican toegegaan. En ik had al wat ideeën, ik had de When We Were Kings dvd ook gezien, het gevecht van Muhammad Ali versus George Forman, en die Ali Bumaye, Ali Bumaye, dat inspireerde me zo erg."

"Het was zo powerful zo krachtig en ik dacht, wat als we van die Ali Bumaye gewoon Typhoon Bumaye konden maken, als een soort van strijdlied voor mezelf."

'Bumaye' blijft zich ontwikkelen

'Bumaye' is zo'n nummer dat zich blijft ontwikkelen. Er zijn remixen van gemaakt en in 2007 kwam het als single uit in een versie die Typhoon maakte met Jazzband New Cool Collective. En jaren later wordt de track opnieuw ontdekt. Dit keer door een hele grote naam.

"Op een gegeven moment kwam hij bij Major Lazer en ja de rest weten we. Dat is de grote wereldhit 'Bumaye' geworden. En ik vind dat enorm tof. Ik vind het ook een heerlijke track. Maar ik ben er ook wel trots op dat het begonnen is met mijn Typhoon 'Bumaye'. Die track die heeft het al 10 jaar overleefd, dan zit er echt wat in."

Beluister het fragment:

"'Hemel Valt' vind ik echt het mooiste nummer dat we hebben gemaakt."

(Fotograaf: Ben Houdijk)

'Hemel Valt'

Als de hemel valt. De hemel valt.
De druk op God wordt groter en ze draagt het allemaal.
Maar als de hemel valt, zullen we het samen moeten dragen.
En kunnen Zij en Allah samen even weg

Eerlijkheid en openheid zijn belangrijk voor Typhoon en hij schuwt daarbij de grote thema's niet. Het thema voor 'Hemel Valt' zat al langer in zijn hoofd, maar komt er pas uit in 2012, als hij voor een 3FM programma, rondom Pasen, gevraagd wordt om een liedje voor of aan God te schrijven.

"Eigenlijk was het een opdracht om een liedje aan God of voor God te schrijven. Ik had al heel lang het idee om iets te doen met hemel valt en het concept van god als vrouw en de liefde en dat we het zelf moeten doen, maar nooit de urgentie of de noodzaak gevoeld om het te doen. Dus dit was de perfecte aanleiding."

In 'Hemel Valt' zit alles

Typhoon is na de uitzending blij verrast met zijn eigen resultaat.

"En ik vond het zo mooi liedje. Ja dat is gek om van jezelf te zeggen, maar ik vond het zo'n mooi liedje. We hadden echt iets van, ja we moeten dit echt uitwerken. En het is mijn favoriet op de plaat van Lobi Da Basi. Er zin hiphop in, de blues, calypso, jazz, ja eigenlijk alles."

"'Hemel Valt' is voor mij wel echt het mooiste nummer dat we hebben gemaakt."

Bewust allerlei stijlen gemixt

Het is niet toevallig dat er zoveel stijlen samenkomen in 'Hemel Valt'.

"Ik vond de hedendaagse hiphop meer eenheidsworst. Alles is goed, maar alles lijkt ook op elkaar. En ik dacht, ik wil me laten inspireren door de voorvaders, door de grootouders van de hiphop, dus de soul de funk, de jazz, de worksongs, noem maar op. De calypso."

Typhoons zoektocht naar zijn roots

In die tijd zit Typhoon midden in zijn zoektocht naar zijn eigen roots, en is hij bezig met hoe hij die roots kan laten doorklinken in zijn muziek.

"En daarnaast was ik heel erg bezig met mijn erfgoed. Dus mijn Surinaamse roots, mijn Afrikaanse roots. Ik ben een combinatie van zoveel verschillende roots. Ik heb blank bloed in me, ik heb Indiaans bloed, Afrikaans bloed, ik heb Chinees bloed. Dus ik dacht, als al die dingen in mij leven samen gaan, al die combinaties, dan zou mijn muziek dat ook kunnen zijn."

"Ik ben nog steeds een geheel, dus mijn muziek hoeft ook geen kermis te worden. Het kan gewoon een geheel zijn, maar wel gevoed door de invloeden. En ik denk dat 'Hemel Valt' de eerste grote stap was naar die combinatie van stijlen die heel erg als thuis aanvoelden."

Beluister het fragment:

"Wij worden bepaald door waar we gaan, niet door waar we waren"

(Fotograaf: Hans-Peter van Velthoven)

'Van De Regen Naar De Zon'

We zagen zoveel, zijn zo groot
Maar als ‘t kantelt, zien we massamoord, apartheid, slavernij en de slavenhandel
Zonder donker kan het licht zichzelf niet kennen
Vandaar de onwetendheid rond 5 december

Wij worden bepaald door waar we gaan, niet waar we waren
Hou de macht bij het volk en laat de angst varen

Het nummer ‘Van De Regen Naar De Zon’ van Lobi Da Basi schrijft Typhoon in eerste instantie speciaal voor de viering van 200 jaar koningshuis. Typhoon zingt het nummer eind 2013 in de Ridderzaal, in het bijzijn van het koninklijk paar, prinses Beatrix en vele andere speciaal genodigden zoals minister-president Rutte.

Schokkende onthulling over Typhoons roots

Een gebeurtenis een half jaar daarvoor heeft grote invloed op het nummer gehad. Typhoon heeft tot die tijd altijd wel geweten wat het slavernij verleden van zijn moeder was. Daarom was het ook een onderwerp waar hij zich erg in verdiept had. Maar dan ontdekt hij iets over zijn familie van zijn vaders kant dat zijn wereldbeeld compleet op z'n kop zet.

"Ja, opeens kwam ik er achter bij het Slavernij Monument dat - van mijn moeders kant wist ik het slavernij verleden - maar van mijn vaders kant kwam ik er dus daar pas achter, omdat onze familienaam niet op dat monument geschreven stond, dat via mijn vaders kant we dus ook slaven hebben gehad. En dan keert je wereld eigenlijk op z'n kop."

Andere kijk op het verleden van Nederland

Hij kijkt daardoor naar anders de Nederlandse geschiedenis, die niet altijd even fraai is geweest.

"Toen begreep ik Nederland ook veel beter met haar NSB verleden, want niets is zwart-wit. En het is zo makkelijk om een historie toe te eigenen, maar het is altijd maar een fractie van het verhaal en hoe verder af je staat hoe minder de nuances worden."

Omarm de lelijke kanten van het verleden

Typhoon mag dan een genuanceerder beeld hebben gekregen, hij blijft wel kritisch. Hij wil met 'Van De Regen Naar De Zon' duidelijk maken dat we ook de lelijke kanten van ons verleden moeten erkennen.

"En met 'Van De Regen Naar De Zon' wilde ik juist verbinden, ik wilde schuren natuurlijk, maar ik wilde juist ook verbinden en laten zien 'wij worden bepaald door waar we gaan, niet waar we waren'. Het is een uitnodiging aan iedereen om zijn of haar historie te omarmen, want wij bestaan uit lelijke kanten, mooie kanten, diepe kanten, oppervlakkige kanten.

Omarm het maar en zeg 'Dit is wie we zijn en wees wat liever voor elkaar'."

Beluister het fragment:

"Wat er op Lowlands ontstond in de Bravo tent: ik heb nog nooit zoiets meegemaakt"

(Fotograaf: Ben Houdijk)

'Zandloper' ft. Rico en André Manuel

Brandend vlot op het water, nog één blik
Naar een zinkend verkool lichaam in de mist
Voordat ik een nieuwe levensvorm kies - Thypoon

En ik oogst en ik zaai
En ik ontwikkel en ik draai
Pure vreugde is wat 'k verschaf
Kom met me dansen op m'n graf - André Manuel

Typhoons grootste anthem tot nu toe is toch wel 'Zandloper', van zijn tweede album Lobi Da Basi. Niet alleen Typhoon zelf is te horen op het nummer, maar ook rapper Rico en zanger André Manuel. Zij hebben beiden een belangrijke bijdrage geleverd aan de track, maar zeker ook Typhoons vaste muzikale partner en producer Dries Bijlsma. Eerst alle hulde voor Dries Bijlsma, voor die tune, we zouden niet eens erop hoeven te rappen of te zingen, en die tune die staat al gewoon als een huis.

Diepere laag

Maar Typhoon zou Typhoon niet zijn als er niet ook in een party anthem een diepere laag zit.

"Maar we waren in heel Lobi Da Basi bezig met fusie. Op het moment dat het een party anthem is, hoe kan je dan toch een extra laag aanbrengen. En ik schreef eigenlijk in een enorme flow en ik maakte dat het over reïncarnatie ging en over mezelf opnieuw uitvinden."

"Best wel heftig eigenlijk, ik schrok er ook best wel van. Ik zag mezelf letterlijk op een brandend vlot op het water, nog één blik naar een zinkend verkoold lichaam in de mist. Ik zag dat echt gebeuren. Dus daar schrok ik een beetje van."

Rico komt met metafoor zandloper

Dat we de hit als 'Zandloper' kennen, is te danken aan Rico.

"Door hem komt de naam 'Zandloper', want ik zei iets over de ruimte en de tijd en hij maakte daar die zandloper-metafoor van."

André Manuel staat in 40 minuten weer buiten

Ze hadden al een groot deel van het nummer opgenomen, maar misten nog een hook. Typhoon wilde altijd al heel graag een keer met André Manuel samenwerken, en dit leek hem het juiste moment. Hij had het idee dat André Manuels stem er heel goed bij zou passen.

"Dus ik hem met trillende handjes opbellen, want ja het is wel André Manuel, dus hij 'Ja lijkt me leuk, ja'. Dus hij kwam langs, in 40 minuten tijd: hij kwam binnen, luisterde, schreef wat lines op, stond achter de mic, was klaar, ik vroeg 'Nog een kop koffie?' Hij 'Nuh, ik ga ook maar weer naar huis'. Binnen 40 minuten stond ie weer buiten!"

"En Dries en ik, we stonden met open mond te luisteren naar de takes die hij deed, het klopte helemaal."

"Op Lowlands hebben we Lobi Da Basi thuisgebracht"

In de studio voelden ze de kracht dus al van het nummer en van Andrés bijdragen, maar pas op Lowlands wisten ze het helemaal zeker.

"En 'Zandloper' is voor mij echt gaan leven op lowlands 2014, er waren allemaal gespannen verwachtingen en op het moment dat André Manuel de laatste uithaal maakt 'Kom met me dansen op mijn graf'. Wat er toen ontstond in de Bravo tent, ik heb nog nooit zoiets meegemaakt."

"En toen dacht ik Lobi Da Basi is echt wat, we hebben wat moois in handen. Dat was dat moment, dat ik dacht, 'oke Let's go now'. En toen ontplofte de tent ook. Ik hoorde dat de grond trilde naast de Bravo, en toen dacht ik ook echt, 'Ja 'Zandloper' is dat nummer gewoon, het klopt, we hebben Lobi Da Basi thuisgebracht'."

Beluister het fragment: