"Ik consumeerde het nieuws niet, het nieuws consumeerde mij"

3FM-DJ Joram Kaat ruilde een maand geleden zijn smartphone in voor een oude Nokia. Push-meldingen en constant nieuws-apps verversen was er niet meer bij.

"Normaal checkte ik het nieuws de hele dag door. Ik had al mijn push-notificaties aanstaan en ik keek constant op Twitter. Ik was echt overal van op de hoogte. Als er dan iets groots gebeurde raakte ik erdoor geobsedeerd en wilde ik alles weten," vertelt Joram. Soms leek het wel alsof hij niet meer degene was die het nieuws consumeerde, maar het nieuws hem.

"De eerste week heb ik geen enkel nieuws gevolgd. Dat was zo fijn. Ik vond mensen die minder nieuws volgde, omdat ze daar last van hadden, aanstellers. Dat is wel heel makkelijk, dacht ik dan. Je moet dit toch gewoon weten? Maar nu ik zelf heb ervaren hoeveel beter ik mij voel met minder nieuws denk ik daar toch anders over. Het geeft echt een rust waardoor je ook meer energie hebt voor andere dingen."

Eva (30) volgt al jaren geen nieuws meer

Eva heeft psychologie gestudeerd en werkt deels als artiest en deels als trainer. Op de middelbare school merkte ze al dat ze veel negatieve emoties ervoer bij het nieuws en volgde het dan ook het liefste niet.

"Ik schaamde me daar dan wel voor. Veel mensen doen toch alsof je minder intelligent bent als je niet weet wat het laatste nieuws is. Ik ben toen zelfs nog even voor de krant gaan werken in de hoop het leuker te gaan vinden, maar dat gebeurde niet."

Door het nieuws schatten we soms de wereld verkeerd in

Tegenwoordig twijfelt Eva niet meer aan haar eigen intelligentie en kiest ze er bewust voor om geen nieuws te volgen. "Ik weet uit de psychologie dat we, door het nieuws, de wereld soms verkeerd inschatten. Nieuws gaat altijd over uitzonderingen. Als ik aan jou vraag hoeveel mensen er jaarlijks overlijden aan een haaienbeet schat je die kans veel groter in omdat zo'n negatieve uitzondering vaker in het nieuws verschijnt. Waarom zou ik mijn brein willen vullen met negatieve uitzonderingen?"

Toch zijn oorlogen wel de realiteit. Sluit ze zich daar dan niet voor af? "Aan een oorlog in een ver land kan ik niet zo veel doen. Het hoort niet bij de dingen waar ik invloed op heb. Ik kan mijn tijd dan beter gebruiken door mij bijvoorbeeld te verdiepen in het milieu. Hoe maak ik mijn eigen voetafdruk zo klein mogelijk? Daar kan ik echt iets aan doen."

"Wat er nu in Afghanistan gebeurt, met de Talliban, daar heb ik echt nul invloed op," zegt Eva. "Het enige dat ik kan doen is stemmen op partijen die vluchtelingen toelaten. En het moment dat dat gebeurt verdiep ik mij er in. Maar nu is het totaal out of my hands, en dan denk ik ook echt: ik hoef er het fijne niet van te weten. Het valt niet binnen de dingen waar ik invloed op kan hebben en ik ga mij er alleen maar heel naar door voelen. Dan zorg ik er liever voor dat ik me goed voel zodat ik er kan zijn voor de mensen in mijn omgeving."

Hoe is nieuws volgen voor jullie?

Kiki de Bruin (28) onderzoekt waarom mensen het nieuws mijden

Er zijn veel verschillende redenen waarom mensen nieuws mijden. Sommige mensen zijn te sensitief, andere hebben een hobby waar zij zich helemaal in verdiepen en er zijn mensen die het nieuws niet meer vertrouwen. Over het algemeen is het wel zo dat, met al het nieuwsaanbod, het ook steeds lastiger wordt om nieuws te volgen.

Volgens Kiki zijn er twee momenten dat nieuws mijden voor een probleem kan zorgen. "Het wordt zorgelijk als er een grote groep van dezelfde type mensen niet meer het nieuws volgt. Als bijvoorbeeld alle jongeren nieuws mijden, dan zie je een kennis kloof ontstaan tussen jong en oud. Die kennis heb je wel nodig als je gaat stemmen. We weten ook dat wie het nieuws volgt eerder gaat stemmen," zegt Kiki. Het tweede probleem komt wanneer jij al je nieuws via TikTok, Insta of blogs haalt.

Toch kan een beetje nieuws mijden op zijn tijd ook goed zijn volgens Kiki. Zo onderzocht ze het welzijn van mensen die het nieuws volgde en die het nieuws meden tijdens de eerste maanden van corona.

"We vonden dat het welzijn van mensen die nieuws gingen mijden omhoog ging. Terwijl het bij mensen die het corona-nieuws volgden omlaag ging. Ook zag je dat een deel van de mensen die het nieuws meden meer maatschappelijk betrokken werden. Dus in plaats van corona-nieuws consumeren gingen ze dan liever geld doneren of iets anders voor de maatschappij doen."

Uiteindelijk is het dus goed om de balans te vinden. Het is goed om geïnformeerd te blijven via verifieerbare bronnen, maar af en toe het nieuws mijden voor je mentale gezondheid kan ook goed zijn.