Waarom Londen? En nog 5 vragen over terreur

(Alle foto's van ANP)

#1. Waarom is juist Londen het toneel van al deze aanslagen?

"Vorig jaar waren Duitsland en Frankrijk volop in de spotlights vanwege aanslagen, nu is het Groot-Brittannië. Hoe dat komt is lastig te verklaren. Het is enerzijds gewoon toeval, denk ik: de daders woonden er nou eenmaal in de buurt. Dat was in zowel Londen als Manchester het geval. Dat de Britten een grote rol spelen in de strijd tegen terrorisme in Syrië en Irak speelt natuurlijk ook mee.

"Toch is er wel wat meer aan de hand in Londen. In de jaren negentig van de twintigste eeuw zijn veel radicale moslims naar de stad getrokken, omdat ze er redelijk eenvoudig asiel konden krijgen. Londen werd ook wel 'Londonistan' genoemd. De restanten van terroristische netwerken kunnen nog aanwezig zijn."

#2. Zijn alle aanslagen het werk van terreurgroep IS?

"Zeker niet. IS bestaat uit verschillende lagen. De harde kern zit in Irak en Syrië. Maar verspreid over heel Europa heb je ook aanhangers. Soms weet IS niets van hun plannen, maar eist de groep een aanslag na afloop toch op. Dat sterkt IS en zo’n eenling sterft dan niet als eenzame gek, maar als 'heldhaftige strijder'.

"En dan heb je nog aanslagen die helemaal niets met IS te maken hebben. Zoals die bij de moskee in Londen. Dat was juist een aanval óp moslims. Een soort tegenreactie."

#3. Bij de aanslagen in Londen reden de daders op een menigte in. Is dat een nieuwe vorm van terreur?

"Nee, in Palestijnse gebieden gebeurt dat al veel langer. Het zou goed kunnen dat de aanslag in Nice vorig jaar andere terroristen op een idee heeft gebracht. Een soort copycat-gedrag, dat zie je wel vaker. Deze manier van terreur is vrij eenvoudig voor te bereiden, helaas."

#4. Zijn er de laatste jaren meer terroristische aanslagen dan vroeger?

"Dat lijkt zo, maar het aantal slachtoffers van aanslagen lag veertig jaar geleden een stuk hoger. In de jaren zeventig waren terreurgroepen actief die veel meer slachtoffers maakten dan IS nu. Door de vele foto’s en filmpjes die je op het nieuws ziet, lijkt de wereld gewelddadiger dan ooit. De media-aandacht groeit. Maar de wereld was vroeger nog een stuk gruwelijker."

#5. Is terrorisme ooit te stoppen?

"Het komt met golven. Veel landen treffen nu maatregelen, maar een eenling kan altijd een aanslag plegen. Geheime diensten moeten ook dat soort eenlingen goed in de gaten houden. Maar de afgelopen maanden laat zien dat het soms gebeurt dat de politie te laat is.'

"Als IS in Syrië op een gegeven moment aan kracht verliest, zullen ook die eenmansacties waarschijnlijk minder worden. Dan verliest IS haar aantrekkingskracht. Op een gegeven moment houdt het op. Al kan er altijd een ander soort terrorisme voor in de plaats komen."

#6. Kan er in Nederland ook een aanslag komen?

"In theorie zou het kunnen. We leven hier in vrijheid. Binnen die vrijheid kunnen mensen ook vreselijke dingen doen. Iets als absolute veiligheid kun je nooit garanderen, maar de kans dat je slachtoffer wordt van een aanslag is heel erg klein. Nederland vecht ook mee tegen IS, maar hier in ons land lijken de IS-aanhangers minder agressief dan in andere landen."