Kaya (21) deelt pestverhalen op Valentijnsdag

‘Wat lief! Is die voor mij?’ een vrouw reageert verrukt als Kaya haar een kaartje overhandigt, op de Binnenhof in Den Haag. Het is niet de laatste enthousiaste reactie die ze krijgt op de in totaal vierhonderd brieven die ze vandaag uitdeelt, versierd met hartjes en de tekst speciaal voor jou. Bij het lezen van de inhoud vallen mensen stil, want in plaats van een lief berichtje lezen ze op deze Valentijnsdag een persoonlijk pestverhaal, van Kaya of iemand anders.

Kaya reist vandaag vanuit Doetinchem naar Den Haag, Utrecht en Arnhem om brieven uit te delen. Ze heeft 's ochtends afgesproken met Erik Gerritsen, secretaris-generaal en staatssecretaris Paul Blokhuis, beiden van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. 's Middags is ze te vinden op de treinstations in Utrecht en Arnhem om reizigers daar brieven te geven.

Vier keer van school gewisseld

Kaya van den Dikkenberg werd vanaf groep twee tot eind middelbare school gepest. "Ik ben vier keer van school gewisseld, maar het begon telkens opnieuw." Kaya heeft reuma en kan daardoor slecht lopen, sinds een paar jaar zit ze daarom in een scootmobiel. "Dat vertelde ik op nieuwe scholen en ik deed aardig tegen iedereen. Toch merkte ik na een tijdje dat ik weer nergens voor werd uitgenodigd en dat mensen om mij lachten."

Uitschelden, buitensluiten, achtervolgingen; zomaar een greep uit de verhalen in de brieven die Kaya deze Valentijnsdag in meerdere steden uitdeelt. Ze vindt het belangrijk dat zoveel mogelijk mensen deze verhalen leren kennen. "Mensen moeten zich realiseren wat pesten met iemand doet. Veel mensen pesten onbewust, door iemand te negeren of uit te lachen."

Dat moet stoppen, vindt Kaya. "Op een gegeven moment durfde ik een halfjaar lang de deur niet meer uit. Het pesten maakte me stil en onzeker."

Ze hoopt dat haar brieven mensen meer betrokken maakt. "Als je leest wat pesten met iemand doet, hoop ik dat je wat aardiger tegen mensen doet of ingrijpt als je ziet dat iemand gepest wordt. Je kunt daarmee een groot verschil maken voor iemand."

Kun je het nú even lezen?

In Den Haag kunnen politici moeilijk om Kaya heen. Als viceminister-president Hugo de Jonge komt aangelopen rijdt ze met haar roze versierde scootmobiel snel op hem af en drukt een kaart in zijn handen. "Ik zou graag hebben dat je hem nu even leest," zegt Kaya tegen Hugo. "Ik wil weten wat het met je doet."

"Dit is de eerste valentijnsbrief die ik krijg," lacht Hugo, "wat ontzettend lief." Als hij de brief openmaakt schrikt hij. "Dit is heel heftig. Maar wat een prachtig initiatief. Mag ik je later even emailen?"

Ook Tamara van Ark, staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, en Ferdinand Grapperhaus, minister van Justitie en Veiligheid, lezen een brief en praten met Kaya. Tamara reageert ontdaan, "Ik vind het heel krachtig wat je doet, dankjewel dat je er zo'n positieve boodschap aangeeft."

De brieven van Kaya zijn voor iedereen bedoeld, maar ze vond het belangrijk om met politici te beginnen. "Zij hebben veel bereik en invloed en ik wil dat ze scholen en leraren leren omgaan met pesten."

Zelf miste Kaya die steun op school. "Terwijl het onder de neus van leraren gebeurde, ontkenden zij alles als ik om hulp vroeg." Leraren waren bang, hadden bepaalde lievelingetjes in de klas of wilden graag populair zijn. "Die leraren laten je in de steek, terwijl dat juist de mensen zijn die iets kunnen doen."

Niet alleen

Vandaag staat Kaya niet alleen. Ze promootte haar actie op 3FM en haar eigen sociale media, waarmee ze veertig pestverhalen verzamelde. Ook riep ze mensen op om haar vandaag te komen helpen met uitdelen.

ICT student Tony Joe Schalk (18) was onder de indruk van Kaya’s actie en besloot vandaag mee te doen. Tony: "Ik vind het heel leuk om liefde te verspreiden. Normaal geef ik free hugs, maar dit vind ik ook vet."

Tony heeft zelf geen verhaal geschreven, maar was benieuwd naar de actie. "Ik vind het een heel bijzondere actie. Het is knap dat Kaya zich zo kwetsbaar durft op te stellen, want pesten is een moeilijk onderwerp, vooral als je er zo persoonlijk over praat."

Pesten is ook Tony niet onbekend . "Het was bij mij nooit zo erg of langdurig, maar ik heb ook wel eens vervelende opmerkingen gehad. Het is sowieso niet leuk, het wordt gewoon snel schadelijk voor iemand."

Hij is blij dat ze vandaag veel politici te spreken krijgen. "We zijn hier op het goede tijdstip, dus we kunnen ze daadwerkelijk de brieven geven. Ook ben ik blij dat ze goed luisteren, ze hebben echt aandacht voor de brieven."

Medeleven op straat

Vorig jaar deelde Kaya ook zulke Valentijnsbrieven uit. "Dat was moeilijk, omdat ik nooit eerder zo open over het pesten was geweest. Maar ik kreeg heel positieve reacties en dat vond ik ontzettend mooi."

Niet alleen op straat kreeg Kaya positieve reacties, ook oude bekenden stuurden een berichtje. "Er waren veel kranten die er iets over schreven, dus iedereen wist er wel van. Ik heb het idee dat mensen door mijn actie nu anders naar mij kijken, positiever. Dit hadden ze niet van me verwacht."

Ook op school had de actie effect: na al die jaren stopte het pesten. Klasgenoten waren onder de indruk en reageerden positief. Kaya: "Maar dat voelde soms ook een beetje nep, medelevende reacties van mensen die zelf meededen aan het pesten. Dan denk ik: Heb je echt geen idee?"

Kaya vindt het makkelijker mensen op straat aan te spreken dan op school. "Op straat reageren mensen positief en meelevend, omdat ze vaak maar met één of twee zijn. Op school is dat moeilijker. In de klas voelen mensen groepsdruk, waardoor ze zich niet durven te uiten en je geen goede reacties zou krijgen op zo’n actie. Daar valt nog een wereld te winnen."