Moeten we stoppen met reageren op lichamen? "Je moet dun zijn, maar niet té dun"

De afgelopen tijd stroomde de comments section van Ariana Grande op sociale media vol. Fans lieten weten dat zij zich zorgen maakten om de zangers, aangezien ze wel héél dun was geworden. Ariana reageert op de bezorgdheid met een video op TikTok: "Ik vind dat we wat voorzichtiger moeten zijn en ons minder comfortabel moeten voelen in het commentaar geven op mensen hun lichaam.”

"Of het nu goed bedoeld is of niet. Of je nu zegt dat iemand gezond is, ongezond, dik, dun, sexy of on-sexy. Het doet er niet toe. We zouden gewoon niet zo vaak commentaar op elkaars lichaam moeten geven", vervolgt ze. "Er zijn verschillende soorten mooi en gezond. En voor mij persoonlijk, het lichaam waar jullie mijn huidige lijf mee vergelijken, was de ongezondste versie ervan.”

Tekst gaat verder onder de video

Gebrainwasht

Maar hoe komt het eigenlijk dat we zo graag een mening geven over andermans lijf? Psychologe Andreea Blum (33) legt het uit.

"Onze maatschappij is gebouwd op bepaalde sociale constructies en overtuigingen. Zo hebben mannen van oudsher een dominante rol in onze samenleving," begint Andreea. "Vrouwen worden daarentegen vaker gezien om het lichaam dat zij hebben, en niet om de persoon erachter."

Hoe vrouwen er uit moeten zien wordt al eeuwenlang bepaald door het op dat moment geldende schoonheidsideaal. "We zijn eigenlijk gebrainwasht met het idee dat er bepaalde eisen zijn voor het mooiste lichaam. Zo moest je in het oude Egypte er zo tenger mogelijk uit zien, terwijl de rondingen van Kim Kardashian vandaag de dag geïdealiseerd worden," vertelt Andreea.

Dit schoonheidsideaal verandert met de tijd, maar is ook overal in de wereld anders. "In bepaalde Afrikaanse landen is een dik postuur bijvoorbeeld een teken van gezondheid en rijkdom. Daarnaast geldt er niet alleen een ideaal voor vrouwen. Zo ontstond er ook ophef toen zanger Sam Smith dikker was geworden."

Tekst gaat hieronder verder

Geen buitenbeentje

"Het is heel lastig om het schoonheidsideaal, en vooral de manier hoe wij hier als samenleving mee omgaan, te doorbreken," vertelt psycholoog Andreea. "Heel vroeger, toen de mens nog in grotten leefde, moesten we ergens bij horen om te overleven. En in de evolutionaire psychologie wordt ervan uitgegaan dat dit nog steeds een rol speelt in onze huidige maatschappij."

"We gaan mee in het schoonheidsideaal en houden dit allemaal in stand omdat we geen buitenbeentje willen zijn," legt ze uit. "We streven het na en veroordelen anderen, zodat we zelf overleven."

Anoniem

Vooral op sociale media lijken ongezouten meningen op lichamen van alle kanten te komen. "Het is gewoon veel minder genuanceerd online," zegt Andreea. "Je waant je in een anonieme wereld, waar iedereen zich kan schuilen achter verzonnen gebruikersnamen."

"In het dagelijkse leven doen we dat niet zo snel. Dan zullen eigenlijk alleen mensen die écht dichtbij je staan een opmerking maken over hun bezorgdheid om je gewicht," vertelt Andreea. "Maar op sociale media, lijkt iedereen opeens het recht te hebben om een mening te hebben over jouw lichaam. Dit noemen we het online ontremmingseffect. De mensen achter de anonieme gebruikersnamen voelen geen rem meer en plaatsen de reactie zonder er twee keer bij na te denken."

"Maar dit heeft ook weer effect op de mensen die de comments lezen," gaat Andreea verder. "Als jij een negatief bericht voorbij ziet komen waarin jij jezelf herkent, kan dit je onzeker maken."

Tekst gaat verder onder de afbeelding

Karima El Bakkali (25) heeft zelf jarenlang opmerkingen gekregen over haar lichaam. "Ik heb altijd al een slanke bouw gehad en zelfs ik voldeed niet aan de eisen die wij met z'n allen stellen aan het lichaam van een vrouw," vertelt ze. "Ons schoonheidsideaal is wankel. Je moet dun zijn, maar ook niet té dun. Ook daar hebben mensen wat over te zeggen, kijk maar naar de opmerkingen die Ariana kreeg!"

Aankomen

Als tiener zat Karima op het randje van ondergewicht. "Mensen vroegen of ik wel gezond was en of ik wel genoeg at. Ook heb ik vaker meegemaakt dat iemand mijn pols vastpakte en mij hierna vol zorgen aankeek," vertelt ze. "Dit is gewoon de bouw van mijn lichaam. Het had niets met mijn gezondheid te maken."

Op haar veertiende besluit Karima om op eigen kracht aan te komen. "Ondanks dat ik gezond was, wilde ik toch graag wat kilo's erbij. Als ik ziek of verkouden was, vloog het cijfer op de weegschaal snel omlaag," legt ze uit. "Ik wilde een soort van buffer opbouwen met mijn gewicht."

Maar informatie over een gezonde manier van aankomen, was er eigenlijk niet. "Als je wilt afvallen, word je na één keer googelen doodgegooid met de beste diëten en zogenaamde producten die jou kunnen helpen. Maar over aankomen, daar kon ik niets over vinden," vertelt Karima. Ze besluit om zichzelf te verdiepen in voeding en op eigen kracht aan te komen.

Nooit goed genoeg

Mensen vonden het maar een gek idee dat Karima bewust aan wilde komen. "Het was alsof het woord niet in hun woordenboek stond," legt ze uit. "Als je slank bent, heb je het in onze maatschappij voor elkaar. Waarom zou je dat niet willen?"

"Door de body positivity beweging worden dikke lichamen steeds meer gerepresenteerd in de media. Ik sta hier volledig achter," vertelt Karima. "Maar we moeten onze ogen niet sluiten voor skinny shaming. Ook dunne vrouwen krijgen nare reacties naar hun hoofd geslingerd."

Karima kwam tien kilo aan en bleef commentaar krijgen op haar lichaam. "Ik kreeg te horen dat ik moest uitkijken dat ik niet te dik werd, of dat zij mij niet meer herkenden. Ik had het gevoel dat ik wéér niet goed genoeg was," vertelt ze. "Ik besefte mij toen dat je nooit goed genoeg zult zijn als je zoekt naar goedkeuring vanuit de maatschappij en jouw geluk laat baseren op de mening van anderen."

Get Fat With Me

"Ik zag online dat meer vrouwen wilden aankomen maar niet wisten hoe zij dit moesten aanpakken. En ook zij kregen om de haverklap opmerkingen over hun gewicht," vertelt Karima. "Ik herkende mijn eigen verhaal hierin."

Karima zet daarom een aantal jaar geleden het online platform Get Fat With Me en helpt jaarlijks duizenden vrouwen om aan te komen. Daarnaast spreekt ze met vrouwen over de opmerkingen die zij over hun lichamen krijgen. "Kom voor jezelf op. Maak kenbaar als jij je ergens niet prettig bij voelt. Laat een ander geen definitie geven aan jouw gewicht en lichaam!"