Aafke Romeijn schreef met Stippenlift het nummer ‘Was Ik Maar Dood’ over depressie

Aafke, Waar gaat het nummer over?

"Het nummer gaat over de donkerste krochten van je hoofd wanneer je depressief bent. Hugo (Stippenlift) en ik denken dat het belangrijk is dat je je niet schaamt voor suïcidale gedachtes, maar er juist over praat. Zelfs uit de meest duistere gedachten kunnen mooie dingen ontstaan."

fijn dat je jouw #openup met ons wil delen. Hoe gaat het momenteel met je?

"Het gaat relatief gezien heel goed met me. Ik herstel van een depressie. Een depressie maakt me moe, ik voel me waardeloos en heb het idee dat alles zinloos is, inclusief het leven zelf. Ik heb erg veel buikpijn en hoofdpijn en wil het liefste dood. Ik ben nu al een aantal weken stabiel, dus dat is enorm fijn!"

(Aafke Romeijn en Stippenlift)

Wanneer werd je gediagnosticeerd met een depressie?

"Ik was een jaar of tien, denk ik. Het verbaasde me helemaal niet toen ik de diagnose kreeg, want ik heb mijn hele leven al last van dit soort periodes. Als kind had ik al snel het idee: Dit is niet normaal. Ik vond het wel heftig, omdat ik erg jong was, maar tegelijkertijd had ik wel het idee dat meer mensen het hebben en er iets aan te doen was."

Hoe uit jouw depressie zich?

"Meestal gebeurt er iets in mijn leven dat heftig is. Op dat moment zit mijn emmer al vol, maar daar ben ik dan zelf niet bewust van. Het is meestal een gebeurtenis die ik niet meer kan relativeren, omdat ik de emotionele kracht niet heb. Dan gaat het heel snel en blijf ik daarin hangen.

Mentaal gezien is het het totale onvermogen om te relativeren. Alles is groot, eng en belangrijk. Ik denk nooit: ach, het komt wel goed. Die gedachte bestaat niet meer. Het trekt je in een negatieve spiraal naar beneden, waarin alles steeds slechter wordt. Uiteindelijk denk ik dan dat de enige oplossing doodgaan is. Dat is het einde. Fysiek gezien word ik heel snel moe en wil ik het liefst de hele dag slapen. Ik heb heel veel buikpijn en misselijkheid. Ik eet niks meer en heb heel veel hoofdpijn. Soms lig ik een paar dagen met een griepje op bed. Dat kan voor mij al genoeg zijn om helemaal in te storten."

Hoe blijf je jouw negatieve gedachtes de baas?

"Dat is een grote uitdaging. Er zijn een aantal dingen die helpen, maar op het moment dat ik een paniekaanval heb, helpt alleen een slaappil nog maar. Dat is het laatste stadium. Er zijn een aantal dingen in mijn dagelijks leven die ik doe om het niet zover te laten komen. Ik leef heel regelmatig, met een strak dag- en nachtritme. Ik eet, beweeg en werk op gezette tijden. Ik werk veel, dus ik moet mezelf ook dwingen om te ontspannen, door bijvoorbeeld te mediteren. Ik ben een nieuwsjunkie, maar ik moet me ook niet te veel met het nieuws bezighouden. Daar word je ook opgefokt van.

"Ik slik vanaf mijn zeventiende antidepressiva. Ik slik het al bijna langer dan dat ik zonder heb gedaan. Ik word nog steeds wel depressief, maar het duurt minder lang dan vroeger. Nu ben ik een paar weken uit de running.

"In een depressie voelt het alsof je eindeloos aan het vallen bent in een gat. Je hebt geen controle. Je kan niks doen. Antidepressiva is een vangnet in die put. Je valt niet meer verder en vanuit dat vangnet kan je omhoogkijken hoe je eruit klimt. Dat is de metafoor die ik altijd gebruik. Het voelt alsof je weer een bodem onder je voeten krijgt, waardoor je kan nadenken hoe je je beter kan gaan voelen. Als je alleen maar paniekerig bent de hele dag, heb je daar geen ruimte voor in je hoofd.

"Er zijn periodes geweest waarin ik minder antidepressiva slikte, dus ik weet ook wel wat de bijwerkingen zijn. Je conditie wordt minder, dus ik moet meer cardio gaan doen. Je wordt vergeetachtig, je kortetermijngeheugen wordt iets slechter. Als iemand zich voorstelt, denk ik na een seconde: fuck, wie ben jij? Dat soort domme dingen.

"Je libido wordt ook minder, je seksdrive stort helemaal in. Wat ik praktisch het meest irritant vind, is dat je er enorm veel van gaat zweten. In de zomer voelt het alsof ik continue onder de douche sta. Maar voor mij wegen de nadelen niet op tegen voordelen."

Welke nadelen heb jij ondervonden door jouw depressie?

"Het is een kutziekte, maar tegelijkertijd is het wie ik ben. Ik kan mezelf moeilijk voorstellen zonder dat. Behalve dat het voor mij vervelend is om depressief te zijn, is het voor de mensen om me heen heel rot om mij erbij te hebben. Voor mijn man en dochter is het heel zwaar, als ik de hele dag op bed lig en eigenlijk alleen maar dood wil.

"Ze steunen me door er voor me te zijn en ze zorgen dat de regelmaat in mijn leven gehandhaafd blijft. Door niet te veel mee te gaan in mijn gejank, maar door te zeggen: oké, je voelt je kut, maar we gaan nu dit en dat doen. Dat is het allerbelangrijkste. Mijn dochter van drie snapt het hele idee van depressief zijn niet, dat relativeert gelukkig heel erg. Zij haalt me er steeds uit, omdat zij met hele andere dingen bezig is. Dat maakt ook een groot verschil."

Op welke manier heb jij jouw herstel zelf vormgegeven?

"Ik leef nu zo min mogelijk rock en roll. Dat helpt enorm. Ik gebruik geen drugs, drink nauwelijks meer, ben gestopt met roken en ik haal geen nachten meer door. Ik heb ook heel lang niet zo geleefd. Het helpt ook heel erg om het erover te hebben, erover te communiceren. Daarmee leg ik het buiten mezelf en blijft het niet allemaal in mijn hoofd zitten. Het maken van dingen helpt ook heel erg. Als ik uit een depressie kom, zorgt het ook voor verwerking. Mijn dichtbundel Leegstand gaat hier ook over, maar ik heb er natuurlijk ook liedjes over gemaakt."

"Depressie is zo’n onderdeel van mijn bestaan en wie ik ben, dat ik het niet los kan zien van de albums die ik heb gemaakt,” vertelde je al eens in een interview van 3Voor12. Hoe uit jouw depressie zich in jouw teksten en muziek?

"Je merkt het niet heel letterlijk, maar mensen die een depressie hebben gehad zullen het wel meteen herkennen. Ze zien de beelden in mijn clips en denken: Oh ja, dit gaat over een depressie. Ik heb het in mijn liedjes niet expliciet over depressief zijn, wel in mijn gedichten en in mijn proza. In mijn liedjes is het vooral het beeld van weggaan, willen verdwijnen of een ruimtereis maken. In mijn poëzie kan ik er veel letterlijker over schrijven, zoals hoe het is als niets meer lukt."

In het nummer 'A2' zing je dat je bang bent voor de dingen in je hoofd. Waar ben je bang voor?

"Voor de angsten. Dat mijn hoofd stopt met me gerust te stellen en alles heel eng maakt. Dat als ik middenin een depressie zit, het lastig wordt om daar iets tegen te doen. Dus dat ik mezelf niet meer onder controle heb."

Ben je dan ook bang voor een terugval?

"Als ik net uit een depressie kom, ben ik vaak wel heel bang. Het duurt een tijdje voordat die angst uit je systeem is. Op een gegeven moment vergeet je dat ook weer en gaat alles zijn gangetje. Vaak denk ik: oh, misschien was dit wel de laatste keer. Bij mij gaat het meestal een paar jaar goed en dan weer een jaar slecht."

je brengt nu samen met Stippenlift het nummer Was ik maar dood uit. Worstel je zelf veel met die gedachte?

"Het afgelopen half jaar zijn er wel een aantal weken geweest, waarin ik wilde dat het zo snel mogelijk ophield. Soms denk ik dan dat het de enige oplossing is om dood te gaan. Als ik depressief ben, heb ik er vooral ’s ochtends als ik wakker word last van. Dan zijn de ochtenden het heftigst. De dag lijkt nog lang, waardoor ik geen idee heb hoe ik er doorheen ga komen. Dat overvalt me. Hoe kom ik deze dag door, want daarna komen er nog zo veel! Ik weet niet eens hoe ik dit uur ga doorkomen, deze minuut. Het geeft me een machteloos gevoel, zonder enige motivatie om verder te leven.

"Wanneer je ziek bent, denken mensen dat je er niet luchtig of vrijuit over kan praten. Het is allemaal moeilijk, moeilijk, moeilijk. Toen ik Hugo leerde kennen – die ook depressief is – konden we alle grappen maken die je maar kan bedenken en er heel vrij over praten. Ons idee van Was ik maar dood is het verlangen van er niet zijn en verdwijnen. We hebben het er in het nummer met hele bedekte termen over, terwijl veel mensen denken: was ik maar dood. We willen er niet moeilijk over doen, het is wat het is. Het gaat over het hebben van een doodswens."

Waarom vind je het belangrijk om via jouw teksten en muziek open te zijn over jouw depressie?

"Het is begonnen doordat ik schrijf over wat me bezig houdt. Mijn depressie was er op dat moment. Ik merk ook dat mensen behoefte hebben aan dit soort teksten, zoals in mijn dichtbundel. Mensen zeggen: wat fijn dat je erover schrijft. Veel mensen die een depressie hebben vinden het zelf namelijk lastig om het onder woorden te brengen. Ze vinden het fijn om te lezen over dingen die ze zelf meemaken. Veel mensen kennen het niet, maar begrijpen door mijn teksten nu een ander in hun omgeving die een depressie doormaakt. Het heeft voor sommige mensen bijna een educatieve functie.

"Ik heb er zelf geen moeite mee om het erover te hebben. Ook nooit gehad. Toen ik merkte dat anderen het moeilijker vonden en er behoefte aan was, was het een kleine moeite om de taak te vervullen om het bespreekbaar te maken. Ik zie het als mijn verantwoordelijkheid, maar ik wil niet bekend staan als ‘diegene die altijd depressief is’. Zo is het niet, want ik maak ook andere dingen."

Hoe reageer je op negatieve reacties over jouw openheid?

"Dat raakt me enorm, maar het wordt steeds minder. Het raakt me met name wanneer mensen met mediabekendheid er lelijk over doen. Zij zouden toch beter moeten weten, denk ik dan. Ik voer een inhoudelijke discussie liever persoonlijk dan via sociale media. Met onbekenden ben ik heel makkelijk: muten, blocken, en negeren. Dat is de enige manier om met negativiteit om te gaan."

Waar ben je momenteel mee bezig?

"Ik schrijf nu een vervolg op mijn debuutroman Concept M, over een mysterieuze ziekte en hoe mensen en de politiek daarmee omgaan. Het gaat over oorlog, terrorisme, gezondheidszorg en politiek. Daarnaast maak ik nieuwe muziek, nummers die gebaseerd zijn op mijn dichtbundel Leegstand, die in maart is verschenen."

ZIT JE NIET LEKKER IN JE VEL OF ZIE JE HET LEVEN (EVEN) NIET MEER ZITTEN? NEEM DAN CONTACT OP MET MIND Korrelatie of 113 ZELFMOORDPREVENTIE.