Deze powervrouwen zijn niet bang voor slutshaming

"Als je als vrouw een foto maakt omdat je trots bent op je lichaam, is dat prima. Dat maakt je geen hoer.”

“Ik hou van seks, maar dat mag ik niet uiten als vrouw. Want dat ‘hoort’ niet. Super raar toch?" Aan het woord is YouTuber Linda de Munck (22), die vlogt over seksualiteit. "Vanaf het moment dat ik me dat besefte, ben ik er extreem mee bezig om mijn seksualiteit te uiten. Man en vrouw zijn gelijk. En dat wil ik laten zien door als een feminist mijn seksualiteit te uiten op YouTube.”

Halfnaakte selfies

Vier maanden geleden postte Linda een video met tips over naaktfoto’s. “Wanneer een naaktfoto uitlekt, bij wie ligt dan de schuld," vraagt ze aan haar abonnees. “Moet je zo’n naaktfoto überhaupt niet maken, dus is het jouw schuld? Of is het de schuld van de verspreider?

“Ik vind het dus zwaar de schuld van degene die de foto verspreidt. Een mooie foto maken van je lichaam is naar mijn idee niet raar. Het verspreiden van een intieme foto, dát is raar," benadrukt ze.

Seksfoto’s delen

Vandaag de dag maken we veel meer naaktfoto’s of seksfilmpjes dan vroeger. Eén op de acht jongeren tussen twaalf en 25 jaar maakte in het afgelopen jaar een naaktfoto of seksvideo. Vijf jaar geleden gold dit maar voor zes procent van de jongens en vier procent van de meisjes.

Vrouwen hebben vaker negatieve ervaringen met sexting, dan mannen, blijkt uit het onderzoek Seks onder je 25^e. Van de jongeren van wie een naaktfoto werd gedeeld met anderen, geeft driekwart van de meisjes aan dat ze dit vervelend vonden, tegenover de helft van de jongens. Hoe komt dat?

Slet!

Volgens sociaal wetenschapper Linda Duits lopen meisjes meer risico om voor slet uitgemaakt te worden. “Er wordt op scholen en in de media heel erg negatief gepraat over meisjes die aan sexting doen. Want: Meisjes, pas op! Als je foto wordt verspreid, word je voor slet uitgemaakt. Slutshaming dus. Terwijl sexting een gezonde manier is om met iemand te praten over seksualiteit. Ook is het goed voor je relatie.”

De Munck: “Moeten vrouwen meer oppassen met het versturen van sexy foto’s en video’s? Dat gaat er bij mij niet in. Wanneer je als vrouw een foto maakt omdat je trots bent op je lichaam, is dat prima. Dat maakt je geen hoer. Natuurlijk moet je oppassen naar wie je een foto stuurt. Maar je moet het zeker niet laten omdat je bang bent voor slutshaming.”

Feminist

In verschillende vlogs zegt Linda de YouTuber een feminist te zijn. “Ik wil de stereotypering ‘een vrouw is een lief en zacht wezen’ doorbreken. Met mijn vlogs wil ik mensen aan het denken zetten. Hoe kijken we tegen vrouwen aan? En: zijn verschillen tussen man en vrouw belangrijk?”

Volgens Linda de wetenschapper is Linda de YouTuber niet de enige die zich bezig houdt met feminisme. Zij deed onderzoek naar feminisme in Nederland. “Ik zie een trend, een nieuwe feministische golf. Zo zijn er in Nederland grote feministische sites live gegaan en spreken bekende vrouwen en journalisten zich uit tegen onderwerpen als slutshaming. Dat geluid was er tien jaar geleden nog niet, omdat vrouwen toen het idee hadden dat het wel goed zou komen met die gelijkheid tussen man en vrouw.”

Is dit wel nodig?

Een nieuwe feministische golf. Is dat wel nodig? Volgens Justine van de Beek (21) wel. Zij studeert sociologie en heeft twee jaar geleden de feministische website Stellingdames opgezet, om feminisme onder jongeren bespreekbaar te maken. Justine geeft ook lezingen over feminisme. Ze noemt zichzelf een activist, gaat online en face to face in discussie over (on)gelijkheid.

"Slutshaming is een van de belangrijkste thema’s van deze feministische golf. Er geldt voor sommige mensen nog steeds: Mannen mogen stoer doen over hun seksuele veroveringen, vrouwen niet.”

Dubbele moraal

Mannen en vrouwen zijn geneigd om zich te gedragen naar ongeschreven seksuele regels. In de westerse wereld wordt van mannen verwacht dat zij wat meer seksueel actief zijn en van vrouwen dat zij seksueel terughoudender zijn. Dit patroon wordt het ‘dubbele seksuele moraal’ genoemd.”

“Als je als vrouw je dus niet terughoudend opstelt, is dit niet 'normaal'," zegt Justine. "Zo kennen we allemaal nog wel de video van Milou Deelen, het meisje uit Groningen dat met haar anti-slutshamingvideo de studentenvereniging Vindicat bekritiseerde. Nadat haar video viral ging, werd ze nog steeds geslutshamed: ze kreeg berichtjes van talloze onbekende mannen."

Gender

Maar het feminisme van nu gaat ook over gender, vindt Justine. “Je hebt niet alleen mannen en vrouwen. Je hebt ook mannelijke vrouwen en vrouwelijke mannen, en mensen die zich in geen van beiden thuis voelen. Is het verschil tussen geslacht nou eigenlijk echt zo belangrijk?”

“Je hoeft ook geen vrouw te zijn, om feminist te zijn," vindt Linda de wetenschapper. “Ook mannen zitten met feministische thema’s. Kijk maar naar de ophef over de SIRE-campagne, waarbij ze jongens neerzetten als stoere, krachtige wezens. Dat is ‘typisch mannelijk’. De discussie is: moet er zo’n typeverschil zijn tussen man en vrouw? Ik denk van niet.”

“Feminisme is dus eigenlijk een rare naam. Want het gaat veel meer om gender. Vroeger heetten de opleidingen over de sociale en identiteitsverschillen tussen man en vrouw ook vrouwenstudies. Nu heet dat genderstudies.”

Justine is het daar niet mee eens. “Het is logisch dat het feminisme heet, omdat een hele lange tijd met name vrouwen maatschappelijke achterstelling hebben ervaren op basis van hun gender.

"Bepaalde basisrechten zoals recht op werk, gelijk loon voor gelijk werk en stemrecht hebben vrouwen lange tijd niet gehad. Daar verwijst het ‘fem’-gedeelte naar. Bovendien wordt vrouwelijkheid ook bij mannen als negatief gezien: ‘feminisme’ verwijst naar het brede stigma op vrouw-zijn.”

Jagen en verzorgen

Wat willen ze nou eigenlijk bereiken, die nieuwe feministen? “Gelijkheid tussen man en vrouw, wat na de vorige feministische golf nog niet bereikt is," zegt Justine. "Zo worden vrouwelijke journalisten seksueel geïntimideerd op sites als GeenStijl, waar ze reaguurders vragen: Zou jij haar doen? Zo zien vrouwen het als ‘normaal’ dat ze op straat nageroepen worden.”

Gelijkheid zal nog wel even duren, denkt Linda de wetenschapper. “Duizenden jaren was het heel normaal dat er een rolverdeling was tussen man en vrouw. De vrouw zorgt, de man jaagt. De seksuele revolutie is nog niet zo heel lang geleden. We moeten de maatschappij dus ook de tijd gunnen een andere kijk aan te nemen.”

Seksuele gelijkheid

Uit onderzoek van de Universiteit Utrecht (2016) blijkt dat jongeren die geloven in een dubbele moraal, sneller een negatieve seksuele ervaring hebben. Jongeren die geloven in seksuele gelijkheid hebben minder vaak zo’n negatieve ervaring.