Maurice (23) zei Rutte de waarheid: ‘Eindelijk praat de politiek over ons’

Maurice Knijnenburg ontmoeten; we wisten niet dat het zo moeilijk zou zijn. Opnieuw en opnieuw zochten we naar een dag en tijdstip om af te spreken. Want als ineens een Haagse politicus besluit dat hij alsnog met Maurice wil spreken, dan gooit hij zonder pardon zijn agenda weer om.

Maurice heeft geen tijd te verliezen. Hij voelt dat het kabinet versoepelingen overweegt. Rutte en de rest, ze lijken te zien dat corona een gevangenis is geworden voor veel Nederlanders. Maar welke groepen in de maatschappij krijgen de eerste versoepelingen? That's the question.

Ouderenbonden; de brancheorganisaties voor horeca en fitness. Allemaal stuurden ze massaal mensen naar Den Haag. Letterlijk in de gangen van het Tweede Kamer-gebouw probeerden ze ministers en Kamerleden aan te spreken, om druk uit te oefenen: versoepel onze corona-maatregelen als eerst, doe onze sector als eerst open! Lobbyen noemen ze dat, die pogingen om Haagse beslissingen te beïnvloeden.

Maar wie deed dat voor de jongeren? Neem je de groep van zestien- tot vijfendertigjarigen in Nederland, dan spreek je toch over vier miljoen mensen. "Bijna een kwart van de Nederlandse bevolking," zegt Maurice. "Maar wie lobbyt in coronatijd voor ons in Den Haag? Precies, niemand!"

Maurice zette daarom een denktank op met alle grote jongerenorganisaties van Nederland. En nu is hij een Haagse lobbyist namens de jongeren. Zijn grootste wapenfeit tot nu toe? Rutte ziet in hem een factor om mee te praten over coronamaatregelen en nodigde Maurice, na lang aandringen, uit.

Hoe raak je als twintiger bij de minister-president op de koffie?

“Mark lijkt best toegankelijk. Of ik Mark mag zeggen tegen hem, haha? Volgens mij mag iedereen Mark tegen hem zeggen, als het aan hem zelf ligt, dus ja: ik ook. Dat maakt hem juist ogenschijnlijk toegankelijk. Ogenschijnlijk, want echt een afspraak krijgen is een honderdtachtig graden ander verhaal.’’

Het lukte je toch.

"Hoe blijft dan natuurlijk je vraag… Nou, ik was en ben voorzitter bij De Nationale Jeugdraad. Een organisatie voor jongeren tussen de twaalf en dertig jaar. Zo hebben wij contact met politici en andere mensen met Haagse invloed. Dan wordt het al makkelijker om via één van hen Rutte te benaderen, ware het niet dat corona zijn deur nog vaker op slot zet. De sleutel bleek het opzetten van de denktank. Een alliantie met tal van grote jongerenorganisaties. Zo konden we zeggen: hé, we spreken niet enkel als jeugdraad. Nee: dit is wat een hele generatie jongeren ervan vindt! Dus president, dit moet je wel serieus nemen.’’

Bij begin coronacrisis zaten ouderen-, horeca- en fitnessbonden direct aan overleg- en talkshowtafels. Jij zat onlangs pas bij talkshow Op1 en sprak Rutte na een jaar coronacrisis...

"Ja, jongeren kwamen laat in beeld, dat klopt. Wij hebben als jongerenorganisaties niet zoveel lobbycapaciteit als brancheorganisaties en ouderenbonden. Die hebben hier in Den Haag allemaal betaalde lobbyisten rondlopen. Daar loop ik nu gelukkig tussen, voor ons. Corona liet wel zien wat lobbywerk kan doen, in aandacht voor je doelgroep bij coronabesluiten. Je zag aan het begin, bij onze generatie, bovendien de vibe: dit gaan we doen met de samenleving. Even thuis zitten? Ik houd het vol. Nu gaan studieresultaten achteruit, zijn stageplaatsen onvindbaar, worden bijbanen opgezegd en ontstaan er depressies. Wij worden ook slachtoffer.’’

Je had vast veel verzoeken voor Rutte. Even een samenvatting: wat waren de drie belangrijkste punten?

"Eén: aanpak jeugdwerkloosheid. Veel startersbanen vallen door corona weg, is de verwachting. De overheid moet straks banen zien te creëren met het bedrijfsleven. Anders gaan vooral jongeren werkloosheid voelen. Zij moeten immers als starter een baan veroveren of behouden in een harde crisistijd.

Twee: klimaatbeleid. De angst is dat de politiek het klimaat opnieuw zal vergeten. Denk niet dat dat vanwege crisis op een lager pitje kan, vinden wij. Deze generatie wil écht de generatie van milieuverandering worden.

Drie: onderwijs. Compenseer studenten die studiegelden betaalden, maar niet goed studies konden volgen. Heb in onderwijsland daarbij oog voor stress en de geestelijke toestand van leerlingen, in professionele hulp.’’

Je sprak Rutte in januari. Het is vroeg, maar kunnen we al een tussenbalans opmaken? Praten is leuk, resultaten zijn nog leuker.

"Zeker, er ligt een onderwijspakket van acht miljard extra. Daarin is echt naar ons – de jongeren – geluisterd. Voor mentaal welzijn van jongeren zijn extra overheidsbudgetten aangekondigd. En, misschien wel het belangrijkste: je hoort nu eindelijk in de politiek dat jongeren als eerst perspectief moeten hebben. De versoepelingen straks lijken er echt op gericht om eerst jongeren meer vrijheden te geven. Bijvoorbeeld via toestaan van onderwijs op hbo’s en universiteiten.’’

2021 betekent vrijheid, dachten we. Dat haal ik in mijn studentenkamer-lockdown nog net, dachten velen. Nu zegt Rutte: versoepelen, samenkomsten? Nee! wachten zul je nog even... De belofte 2021 en het voorlopige resultaat verschillen dag en nacht. zie jij wel licht aan het eind van de coronatunnel?

"Ja, er is licht. De vaccins komen nu gelukkig echt op gang. Ouderen en kwetsbaren krijgen de komende maanden massaal een prik. Over een paar maanden kan er echt meer vrijheid georganiseerd worden. Als we ons nu nog aan de basisregels houden, kunnen we straks in de zomer waarschijnlijk op een terrasje zitten. Echt waar, geloof me.’’

Als lezer zou ik denken: dat zegt Maurice, leuke jongen, maar hij is Rutte niet. Is dit enkel jouw gevoel? of is het gebaseerd op iets?

"Je hoort deze geluiden van versoepelingen bij ministeries, waar wij welkom zijn. En als je dan vraagt: waarom klinkt Rutte en het kabinet desondanks nog zo somber… Zij moeten de medische crisis in woordvoering meewegen. De IC’s blijven drukbezocht. Het virus is nog krachtig. Er zijn te weinig mensen gevaccineerd om te verslappen in toon op dit moment.’’

De oudste generatie zegt soms: wat zeuren die jongeren?! In de WOII zaten we vijf jaar in lockdown!

"Ik hoor en lees die opinies ook in kranten. Met de oorlog als vergelijking kun je praktisch ieder debat doodmaken, terwijl we juist nu in dialoog moeten ontdekken welke groepen het zwaarst getroffen worden. Zodat we die kunnen helpen. Ouderen worden zwaar getroffen op kortere termijn, omdat ze een groot gezondheidsrisico lopen. Jongeren worden daarnaast erg geraakt, alleen op de langere termijn. Hun leven is een stilleven schilderij geworden: studies liggen op hun gat, werkgelegenheid is een groot vraagteken. En sociale interacties zijn minimaal.’’

Voor de hele maatschappij is het essentieel dat jongeren deze fase goed doormaken. we zijn toch de toekomst.

"Daarom is het belangrijk dat onze generatie geen mijlpalen gaat uitstellen. Dat zag je bij jongeren bij de vorige crisis, de economische crisis in 2008. Jongeren deden langer over studies, kregen later banen, relaties, koophuizen en een gezin. Daar stagneerde de economie en samenleving ook weer door.

Stilstand kan bovendien echt gevaarlijk ongeluk brengen. Dan is het neveneffect soms, blijkt historisch, dat jongeren gaan verdoven, met alcohol of drugs. Er kunnen zo verslavingen ontstaan, of lange grote depressies en suïcidale gedachten. Maatschappelijk kunnen we ons een verloren generatie niet veroorloven, eigenlijk. Dat moeten oudere generaties ook zien. Er is vergrijzing op komst. Om het land draaiende te houden, als straks meer en meer mensen met pensioen gaan, zijn wij echt nodig.’’

zit hier de nieuwe Mark Rutte naast ons?

"Nee, nee. Dat wil ik niet. Maar zeg nooit, nooit… Dat heb ik ook al geleerd.’’

Dat is wel een goede zin om in het Torentje te komen, trouwens.

"Dacht ik ook al, toen ik het net zei. Maar nee. Ik denk niet dat ik ooit de politiek in ga. Hier iedere dag werken lijkt mij toch minder.’’

Heb je wel een politiek advies voor jongeren?

"Zeker: stem als het even kan op een jonge kandidaat van je favopartij. Kies niet uit gemak de vijftiger op plek één. Laten we zoveel mogelijk jongeren in de Kamer krijgen zodat ons geluid hard door Haagse speakers kan.’’