Deze week 8 jaar geleden: de chart van 30 okt. 2004

Als in 1991 de Sovjet-Unie uit elkaar valt roept de Tsjetsjeense generaal Doedajev de onafhankelijke staat Tsjetsjenië uit. Rusland laat het grondgebied echter niet zomaar gaan, waarna in 1994 een burgeroorlog uitbreekt in de Russische autonome republiek. Een lange periode van geweld breekt aan. De Tsjetsjeense rebellen schromen niet om ook op Russisch grondgebied aanslagen te plegen. Zo vallen er in 2002 130 doden wanneer in Moskou de bezoekers van een theater worden gegijzeld en de Russen bij de bevrijdingsactie een te sterk chemisch gas gebruiken.

Op 1 september 2004 vieren de Russen de Dag van de Kennis. De kinderen trekken dan hun mooiste kleren aan en vieren met hun ouders en andere familieleden op school een feest. Die dag wordt door de Tsjetsjeense rebellen, onder leiding van verzetsstrijder Basajev, uitgekozen voor een gijzelingsactie op een school in het Russische stadje Beslan. Zij houden ruim 1.100 gevangen. Twee dagen later wil de Russische veiligheidsdienst de gijzelaars ontzetten en ontstaat er een schietpartij. Daarbij komen 334 mensen om het leven, waaronder 186 kinderen…

In de geluidsstudio van Peter Riebeek is begin september de gijzeling in de school van Beslan het onderwerp van gesprek. De aanwezige musici en opnametechnici zijn geschokt en realiseren zich dat je misschien juist met muziek iets kunt doen. Bevriende muzikanten worden gepolst en al de volgende dag gaat men aan de slag. Het resultaat van deze samenwerking is het ‘Lied voor Beslan’. Hoewel de gijzeling in Rusland de directe aanleiding is, heeft de tekst een universele zeggingskracht, mede doordat deze vanuit het perspectief van een kind geschreven is.

Iedereen, van artiesten en technici tot platenmaatschappij en fabriek, werkt belangeloos mee aan het project. De opbrengst gaat naar de slachtoffers van de gijzeling in Beslan via het Nederlandse Rode Kruis en de stichting Help Beslan. Het ‘Lied voor Beslan’ wordt in gespeeld door onder andere Mathilde Santing, Frank Boeijen, Spinvis, Huub van der Lubbe (de Dijk), Pim Kops (de Dijk; toetsen), Antonie Broek (de Dijk; drums), Jack Poels (Rowwen Hèze), Daniël Lohues (Skik), Henk Hofstede (the Nits), Thé Lau (the Scene), Lilian Vieira (Zuco 103), Marjolein van der Klauw (van de groep Powderblue), Beatrice van der Poel (Beeswamp), Jac Bico (Beeswamp; gitaar), Tatiana Chevtchouk (piano) en Bob Fosko.

Eind oktober staat het ‘Lied voor Beslan’ vier weken in de Mega Top 50. Na het drama leeft ook bij de programmamakers van 3FM het idee om iets voor een goed doel te gaan doen. 3FM zoekt contact met de stichting Help Beslan, maar deze zegt geen geld nodig te hebben. Vervolgens gaat 3FM om de tafel met het Rode Kruis. Die hulporganisatie vindt dat in de wereld veel gebeurt dat nauwelijks in de publiciteit komt, zoals de nood in Darfur. Dit wordt dan ook het thema van de eerste Serious Request. Vlak voor Kerst 2004 halen Wouter van der Goes, Claudia de Breij en Giel Beelen bijna een miljoen euro op. Het programma wint de Marconi Award 2004-2005 voor het beste radioprogramma. Een wrange samenhang dus: zonder het gijzeldrama in Beslan, acht jaar geleden, hadden we nu geen Serious Request actie gehad.

Dit jaar, van 18 t/m 24 december, staat het Glazen Huis, van waaruit 3FM de Serious Request actie presenteert, op de Oude Markt in Enschede. De ‘stille ramp’ waarvoor dit jaar in overleg met het Rode Kruis gekozen is, is de onnodige wereldwijde babysterfte. In Enschede gaan de 3FM jocks proberen om het ingezamelde bedrag van vorig jaar van € 8,6 miljoen te overtreffen.

Bekijk de Mega Top 50 van 30 oktober 2004

Ed Adams
chartambassadeur Mega Top 50