90s Request jaaroverzicht: '90 - '91

Nirvana

Als de jaren ’50 de muzikale jaren van de crooners zijn, de jaren ’60 de jaren van de beat en de flower power, de jaren ’70 de jaren van de disco en de punk, de jaren ’80 de jaren van de syntipop, wat zijn de jaren ’90 dan? Dat moeten dan de jaren van de grunge zijn geweest en de herontdekking van de gitaarmuziek door de hitparade. In de eerste 22 maanden van 1990/1991 was daar echter nog niets van te merken.

Op 22 november 1991 vond de belangrijkste hitparade gebeurtenis plaats van de laatste twintig jaar: smells like teen spirit door Nirvana kwam binnen op een bescheiden 97^e plaats in de Nationale Hitparade Top 100. Wie toen dacht dat het daarna weer snel over zou zijn met die stevige gitaarmuziek, die kwam van een kouwe kermis thuis. Nog voor het jaar voorbij was, stond de single in de top 5 en de muziekwereld zag er ineens heel anders uit. Grunge was de nieuwe hype, Nirvana verkocht miljoenen, gitaarmuziek was ineens weer mainstream. Zanger Kurt Cobain voelde zich er maar ongemakkelijk bij, kreeg chronische maagklachten, schoot zichzelf vier jaar later door het hoofd en trad toe tot de ’Forever 27 club’.

Retro

De jaren ´90 begonnen dus op 22 november 1991, maar goed, tot die tijd zaten we dus eigenlijk nog in de jaren ´80. Of liepen we zelfs nog verder achter? In 1990 en 1991 hadden we vier #1-hits die gewoon rechtstreeks afkomstig waren uit de ‘60s en de ‘70s:

- Op 19 mei 1990 klom paint it black van the Rolling Stones naar #1; die plaat had in juni 1966 ook al vier weken op #1 gestaan. De terugkeer kwam er nadat het nummer was gebruikt in de toentertijd populaire Vietnam-serie ‘Tour of duty’. Het was de eerste single die twee keer op #1 wist te komen in dezelfde uitvoering.

- Op 10 november stond the joker van the Steve Miller Band twee weken bovenaan; een single uit 1973 die destijds niet hoger dan #18 wist te komen. De #1-hit kwam er 17 jaar later alsnog nadat het nummer werd gebruikt in een reclame voor Levi’s (waarbij iemand op een motor uit een kantoorlift komt gereden, als ik het mij wel herinner).

- Op 1 december was het raak voor unchained melody van the Righteous Brothers, oorspronkelijk een #10-hit uit 1965. Een kwart eeuw later klimt de single naar #1 na gebruik in de film ‘Ghost’, met Patrick Swayze en Whoopie Goldberg, nog twee namen uit het verleden.

- En dan 1991: op 20 juli staat driver’s seat van Sniff ’n the Tears op #1. Leuk hoor, maar die single stamt uit 1978, en kwam in 1980 al tot #4.

Bryan Adams

Ik had het net al even over het belang van speelfilms voor de muziek, met de #1-hit voor the Righteous Brothers. Maar er waren er nog twee in die twee jaargangen. Show me heaven van Maria McKee bereikte in november 1990 de eerste plek via de film ‘Days of thunder’, met Tom Cruise en Nicole Kidman. Maar de klapper kwam van Bryan Adams, die in de nazomer van 1991 maar liefst twaalf weken op #1 stond met (everything I do) I do it for you, uit de film ‘Robin Hood – Prince of thieves’ met Kevin Costner. Dat was toen een absoluut record en een verbetering van de prestatie van Boney M uit 1978, die destijds elf weken bovenaan stonden met ‘Rivers of Babylon’.

Aan ‘Everything I do’ kon je trouwens nergens ter wereld ontsnappen; zeven weken op #1 (en 3 miljoen verkochte singles) in Amerika, zestien weken op #1 (en anderhalf miljoen exemplaren verkocht) in Engeland en een #1-hit in België, Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Noorwegen, Zweden, Denemarken, Finland, Frankrijk, Italië, Ierland, Polen, Australië, Nieuw-Zeeland en Canada. Bryan Adams was er erg happy mee, want met 10 miljoen verkochte singles en 16 miljoen exemplaren van het album ‘Waking up the neighbours’ was zijn pensioen wel verzekerd.

Twaalf weken bovenaan, dat voelde inderdaad toen wel érg lang en het was onvoorstelbaar dat dat record ooit nog verbeterd kon worden. Tot drie jaar later dan, toen Marco Borsato doorbrak met ‘Dromen zijn bedrog’… maar dat verhaal lees je hier dinsdag.

James Brown

Maar door wie werd Bryan Adams dan van die eerste plek verdreven? Dat was niemand minder dan… Wessel van Diepen. Na de presentatie van radioprogramma’s voor de Vara, Veronica en Radio 538 en het popprogramma ‘Countdown Café’ op tv werd hij het brein achter een hele serie dance-acts, te beginnen bij L.A. Style. Met ‘James Brown is dead’ stond die eenmansgroep twee weken op kop. het bleek de enige house-#1-hit te zijn in Nederland in die jaren (‘rave’ heette dat toen) en het had bovendien een hele serie antwoordhits tot gevolg, die met elkaar een fraaie reeks opleverden:

- L.A. Style: James Brown is dead (#1 in oktober 1991)

- Holy Noise: James Brown is still alive (#5 in november 1991)

- Traumatic Stress: who the fuck is James Brown? (#8 in februari 1992)

- 7 Sons: Vater Abraham ist tot (#55 in maart 1992)

- Obscure FM: Michael Jackson is in heaven now (#70 in maart 1992)

Toch aardig om te zien dat the Godfather of Soul in de nadagen van z’n carrière nog drie keer in de Nederlandse top 10 wist te komen…

Van Diepen ging in de jaren daarna nog vrolijk door met hits scoren trouwens en maakte vooral een klapper met de Venga Boys, waarmee hij 15 miljoen singles en 5 miljoen albums verkocht. Ook zijn pensioen is dus verzekerd…

Gordon & Freddie

Mogen we Gordon en Freddie in één adem noemen? Dezelfde geaardheid, dezelfde theatrale zang, maar toch, op een of andere manier slaan we Freddie Mercury tóch een tikje hoger aan dan Gordon. Punt is wel dat ze elkaar in de laatste maand van 1991 tegenkwamen; de een stond aan het begin van zijn carrière, de ander was aan zijn eindpunt aanbeland. Gordon stond met zijn debuuthit in de laatste maand van 1991 bovenaan, maar hij werd afgewisseld door Queen met een dan net overleden Freddie Mercury.

De nationale relnicht van nu is de nationale krullenbol van toen. Gordon scoorde in november 1991 zijn eerste hit met ‘Kon ik maar even bij je zijn’. Na tv-programma’s als ‘Gordon’s Late nicht show’, ‘Joling & Gordon over de vloer’ en jury-optredens in ‘Idols’, ‘Popstars’ en ‘Holland’s got talent’ ben je soms wel eens benieuwd wat er gebeurd was als dat singletje van hem in 1991 geflopt was. Dan stond ie nu waarschijnlijk nog steeds onderbroeken te verkopen op de Albert Cuyp…

Op 24 november 1991 overleed Freddie aan een longontsteking, veroorzaakt door aids. Dat ging als een schok door de wereld, want hij had z´n ziekte lang voor zich gehouden. In de laatste maand van 1991 kwamen de allerlaatste opname van Queen met Freddie, ‘These are the days of our lives’, en de grote doorbraak van de band, bohemian rhapsody, als dubbelsingle uit. In de allereerste week van 1992 klom de single voorbij Gordon naar de eerste plaats van de Nationale Hitparade. Volgende keer dus meer daarover.

Check ook de Mega Top 100 van 1990 en de Mega Top 100 van 1991.

Ed Adams

Muziek- en chartliefhebber Ed Adams hielp in 2011 bij het compleet maken van het ingescande Mega Top 50 exemplaren archief en zoekt wekelijks de leukste chartweetjes bij elkaar. Deze week schrijft hij bovenstaande jaaroverzichten.