Iris (22) werd twee jaar verkeerd geholpen door haar kliniek

Dit verhaal is onderdeel van de #openup-week, een initiatief van Human en MIND voor NPO 3FM.

Iris was zestien jaar toen het nut van het leven steeds minder duidelijk werd voor haar. De psycholoog stelde een zware depressie en persoonlijkheidsstoornis vast. “Elke dag was eentje te veel. Als ik wakker werd kon ik me niet verheugen op leuke plannen en ik zag geen toekomst. Ik ging op de verkeerde manier met vervelende momenten om: ik ging in bed liggen, sloot mezelf af of beschadigde mezelf. Die patronen moest ik veranderen.”

Haar psycholoog kon haar niet helpen, dus ging ze op zoek naar een kliniek. Naar de verkeerde, zo bleek na twee jaar. Hoe kom je op zo’n verkeerde plek? “De GGZ is een zooitje,” vindt Iris. “Het is moeilijk om op eigen houtje een kliniek uit te zoeken. Je hebt minder kennis dan daarvoor nodig is.” Voor interne therapie bestaan verschillende soorten klinieken, wat de keuze ingewikkeld maakt. “Ik moest snel opgenomen worden en mijn huisarts en psycholoog raadden mij een antroposofische kliniek aan. Ik vertrouwde op hun advies.”

Vreemde situaties op de zorgboerderij

De kliniek bleek een zorgboerderij met een heel diverse groep mensen. De woongroep was voor uiteenlopende leeftijden en problemen: sommigen hadden een psychose, anderen hadden een verstandelijke beperking en weer anderen probeerden van hun verslaving af te komen. Dat zorgde voor vreemde situaties. “Ik kwam aanlopen en zag een man in badjas de tuin omploegen en een vrouw een kip proberen te vangen. Op de gang hoorde ik iemand hysterisch gillen dat ze naar huis wilde.”

De kliniek was vegetarisch, biodynamisch en gebruikte alternatieve therapieën. Voor sommigen een fijne plek, maar Iris voelde zich misplaatst. Ze besloot de kliniek toch een kans te geven. “Je bent niet sceptisch aan het begin, want je weet niet wat je moet verwachten. Ik vertrouwde erop dat mijn arts en psycholoog het juiste hadden aangeraden.”

Oppervlakkige hulp

Wat Iris het meest miste, was iemand die zich niet alleen afvroeg hoe het met haar ging, maar ook waarom ze hier zat. Er zitten vaak onderliggende redenen onder een depressie, maar daar werd niet naar gevraagd. Daarnaast wist de kliniek geen raad met haar zelfbeschadiging. “Het was verboden. Als ik mezelf beschadigde, moest ik een dag naar huis, voor straf. Ze vonden het provocatief en asociaal.”

Haar littekens waren ook uit den boze, omdat het de andere cliënten zou afschrikken. T-shirts mocht ze niet aan en zelfs op een warme zomerdag werkte ze buiten in een shirt met lange mouwen. Dat taboe vond Iris vreemd. “Zelfbeschadiging zou niet onbekend moeten zijn voor zo’n kliniek. Ik schrok van hoe weinig kennis daarover was: er werd heel slecht mee omgegaan, zonder enig gevolg.”

Thuiszijn is moeilijk

Iris zat in periodes van een paar weken in de kliniek. Tussendoor ging ze naar huis, wat voelde als een zwart gat. “Ik kreeg dan geen begeleiding en voelde me aan mijn lot overgelaten. Ik zag ontzettend op tegen die periodes.”

Twee jaar later naderde het einde van haar opname en Iris maakte zich zorgen. “Ik vertelde de psychiater dat ik het niet zou redden in mijn eentje thuis. Toen zei ze dat ze me niet voor eeuwig konden vasthouden.” Op haar kamer beschadigde ze zichzelf, tot frustratie van de verplegers. “Ik vroeg daarna om hulp en werd naar mijn kamer gestuurd. Even later stormde een verpleger schreeuwend binnen met wat ik me wel niet in mijn hoofd haalde. De andere cliënten zouden hier ontzettend van schrikken.”

Iris kreeg wat verbandjes en toen ging haar kamerdeur op slot. “Ik heb daar een paar uur gezeten voordat ik medische hulp kreeg. Ik was woedend en de dag erna ben ik naar huis gegaan.”

Korte mouwen zijn oké

Thuis ging ze op zoek naar een nieuwe kliniek. Ze wist nu wat ze wel en niet wilde. Tijdens een nieuwe intake vroeg ze of ze ondanks haar zelfbeschadiging, wel korte mouwen aan mocht. “De vrouw daar lachte verbaasd, natuurlijk mocht dat. Toen wist ik dat het goed zat, dat ik mijn problemen hier niet hoefde te verstoppen.”

De nieuwe kliniek paste beter bij haar en het voelde als een opluchting eindelijk serieus aan de slag te gaan met haar problemen. Negen maanden later was haar therapie voorbij en voelde ze zich beter. “Het gaat nu prima, ik kan een stuk beter met slechte momenten omgaan en ik doe niet meer aan zelfbeschadiging.”

Open zijn

Het duurde lang voordat ze haar verhaal open durfde te delen. Toen Iris voor het eerst werd opgenomen was dit nog ontzettend moeilijk. “Ik zou een vriendin opzoeken in Aruba, maar moest dat afzeggen omdat ik direct in therapie moest. Ik heb uiteindelijk mijn ouders laten bellen om het uit te leggen, ik kon dat echt niet aan.”

Toen ze naar haar nieuwe kliniek ging besloot ze haar verhaal op Facebook te delen. “Ik vond het een goed moment, omdat ik nu een hoopvolle draai aan het verhaal kon geven. Ik kreeg lieve reacties en vind het nu fijn dat mensen de context kennen als ze mijn littekens zien.”

Nu wil ze niet alleen voor zichzelf open zijn, maar vindt ze het ook belangrijk psychische problemen meer aandacht te geven. Daarom doet ze mee aan #openup. “Ik wil mensen laten weten hoe kwaliteit kan verschillen tussen GGZ-instellingen, veel meer dan bij de lichamelijke gezondheidszorg. Daar wordt te weinig over gesproken." Iris vindt het belangrijk mensen voor haar situatie te behoeden. “Zeker nu de wachttijden zo lang zijn, is het vreselijk om in zo’n verkeerde kliniek te komen.”

Check meer verhalen via 3fm.nl/openup. Meedoen? Download dan onze toolkit, deel jouw verhaal met #openup of plaats het #openupkader van Human op je Facebookprofielfoto.

ZIT JE NIET LEKKER IN JE VEL OF ZIE JE HET LEVEN (EVEN) NIET MEER ZITTEN? NEEM DAN CONTACT OP MET MIND KORRELATIE.