De depressie van Celina (18) wordt door de coronacrisis alleen maar erger

Zes op de tien mensen krijgt door de crisis meer psychische problemen, blijkt uit een enquête van MIND. Bij hulplijn MIND Korrelatie is het dan ook druk. Ze zien de behoefte aan een gesprek over psychische klachten vanwege de crisis toenemen. Vorige week verruimden ze de telefonische beschikbaarheid speciaal voor mensen die willen praten over psychische problemen en corona van 09.00 tot 18.00 uur, naar 09.00 tot 22.00 uur.

Hoe ga je in deze tijd om met eenzaamheid en depressie? De maatschappelijke redactie van 3FM zoekt het uit en gaat in gesprek met drie (ervarings)deskundigen: Celina vertelt over haar depressie en angststoornis, Diego legt uit wat de crisis met eenzame jongeren doet en hulpverlener Mirjam vertelt over de drukte bij MIND Korrelatie.

Bang voor het virus

Celina Soewandi (18) snapt wel dat veel mensen met psychische klachten nu in de problemen komen. Zelf heeft ze een depressie en een angststoornis en is ze bang voor een terugval.

“Ik heb sinds vijf jaar een angststoornis en sinds vorig jaar een depressie. Door mijn angststoornis ben ik erg bang om ziek te worden. Toen het eerste coronageval in Nederland bekend was, heb ik daar de eerste twee weken veel last van gehad. Ik had zo veel angst en stress dat het op mijn lichaam sloeg. Ik werd misselijk en kreeg buikpijn, ik trok het echt allemaal even niet meer.”

In de steek gelaten

Omdat Celina nu binnen blijft, is de angst om het virus te krijgen afgenomen. Met haar depressie gaat het minder goed. Door de maatregelen van het Rijksinstituut Volksgezondheid en Milieu (RIVM) is de psychologenpraktijk waar ze normaal wekelijks naartoe gaat, dicht. “Ik heb alleen een automatische mail gekregen dat de praktijk dicht ging. Verder heb ik niks van mijn psycholoog gehoord. Ik krijg ook geen ander aanbod, online hulp bijvoorbeeld. Ik voel me in de steek gelaten.”

“Ik ben bang voor een terugval. Mijn depressie is blij met de maatregelen: geen sociaal contact, de hele dag in bed liggen. Ik moet dus echt mijn best doen om een ritme aan te houden en toch sociaal contact te hebben." Door hulp van haar ouders en vriend gaat het stapje voor stapje beter met Celina. “Ik maak nu elke dag een planning en zorg ervoor dat ik niet veel alleen ben.”

Eenzaamheid

Vier op de tien jongeren geeft aan een langere periode last te hebben gehad van eenzaamheid, bleek uit onderzoek van 3Vraagt uit 2019. Diego (achternaam is bij de redactie bekend, 20 jaar) is een van deze jongeren. Hij sloot zich een paar jaar geleden aan bij Join us, een stichting die eenzaamheid onder jongeren tegengaat.

Diego heeft een spierziekte en heeft daardoor veel last van pijn en vermoeidheid. Doordat zijn klachten toenamen, is hij in het vierde jaar van zijn vmbo-opleiding gestopt met school. “In het begin hield ik wel contact met mijn klasgenoten, maar na een tijdje verwaterde dat. Zij waren druk met vrienden, stage en werk en ik zat thuis.”

Lastig om toe te geven

“Ik was aan huis gekluisterd. Overdag waren mijn ouders werken en mijn zussen en broertje naar school. Dan voelde ik mij eenzaam. Ik vond het lastig om dat toe te geven, omdat je dan eigenlijk toegeeft dat je geen vrienden hebt.”

Toen hij voor een langere periode thuis zat, ging zijn begeleider vanuit een welzijnsorganisatie en zijn ouders met hem in gesprek. “Ze waren bang dat ik steeds eenzamer zou worden. Dat was wel confronterend, maar aan de andere kant ook fijn dat ze mij erop wezen. Ik had het anders nooit toegegeven.”

Met een groep afspreken

En zo kwam Diego via een tip van zijn begeleider bij Join us terecht. “Dat is een organisatie die eenzame jongeren bij elkaar brengt. Als je je aanmeldt, kom je terecht in een Join us-groep bij jou in de buurt. Met die groep ga je tweewekelijks iets doen: spelletjes spelen of naar de bioscoop. De eerste keer was het spannend om naar zo’n avond te gaan, maar ik werd met open armen ontvangen.”

Nu heeft Diego een vriendengroep aan Join us overgehouden, maar kunnen ze vanwege de richtlijnen van het RIVM niet meer samenkomen. “Dat is heel erg jammer. Ik woon samen met mijn vriendin, dus ik zit gelukkig niet helemaal alleen. Maar ik mis wel contact met mijn vriendengroep. Omdat ik door mijn spierziekte tot de kwetsbare groep behoor, zit ik weer aan huis gekluisterd. Als de crisis nog lang gaat duren, ben ik wel bang om weer te vereenzamen.”

Positief blijven

Diego zit in de jongerenraad van stichting Join us en vindt het belangrijk om positief te blijven denken. “Ik hou contact met onze groep door met elkaar te videobellen en online spelletjes te spelen.”

Join us lanceerde vorige week Stay Up, een platform waarop eenzame jongeren foto’s kunnen plaatsen van dingen waar ze blij van worden. “Zo kunnen jongeren die zich alleen en down voelen elkaar helpen door positieve momenten te delen. Denk aan een pasgeboren geitje of een mooie bos bloemen. Ik hou me bezig met het monitoren van alles wat binnenkomt. Ik word er heel vrolijk van, dus door met Stay Up bezig te zijn kom ik ook deze tijden beter door.”

Zoek contact met elkaar

Mirjam Schneider (62) werkt al twintig jaar voor de hulplijn MIND Korrelatie en heeft nu veel gesprekken over eenzaamheid. “De helft van de jongeren die we spreken voelt zich eenzamer dan voor de coronacrisis. Ook speelt schaamte een grote rol. Jongeren vinden het moeilijk om te uiten dat het niet goed gaat. Maar als ik aan hen vraag of ze een vriend zouden helpen die in de put zit, is het antwoord altijd ‘Natuurlijk!’ Daarom is mijn tip voor iedereen die niet lekker in zijn of haar vel zit: Zoek contact met elkaar.”

Sinds de start van de coronacrisis zochten steeds meer mensen contact met MIND Korrelatie. “In de week dat de extra maatregelen van kracht gingen, kregen we 34 procent meer telefoontjes dan normaal. Een week later was dat 57 procent meer dan normaal. Toen besloten we om de openingstijden te verruimen, speciaal voor mensen die door de coronacrisis in de knel komen. We zijn nu tot tien uur 's avonds bereikbaar in plaats van tot zes uur. Mensen kunnen bij ons terecht als ze er in hun eentje niet uitkomen. Dat kan over depressie, eenzaamheid of bijvoorbeeld familieproblemen gaan. Wij luisteren en kunnen je ook doorverwijzen naar een organisatie die je eventueel verder kan helpen.”

Overload aan tips

Mirjam ziet dat er online een overload is aan tips over wat je allemaal kan doen in deze tijden. “Veel mensen die ik aan de telefoon heb, hebben ook het gevoel iets te moeten doen in deze tijd. Jezelf nuttig maken of een ander helpen. Ik geef hen altijd mee: probeer niet alle tips die je leest op te volgen. Dat is gekkenwerk. Zoek er een paar uit die bij je passen en ga ermee aan de slag.”

“En vergeet niet, het is niet raar als je niet lekker in je vel zit. Je wordt in deze tijd gedwongen om alles anders te doen. School en werk gaat niet door, je moet meer alleen op pad en je kan ook niet bij mooi weer een terrasje pakken. Het kost voor de meeste mensen twee weken om te wennen aan verandering. En er verandert nu op verschillende vlakken van alles. Het gevoel dat bij de verandering komt kijken, mag er ook zijn.”

ZIT JE NIET LEKKER IN JE VEL OF ZIE JE HET LEVEN (EVEN) NIET MEER ZITTEN? NEEM DAN CONTACT OP MET MIND KORRELATIE.