Worden we afhankelijk van seksspeeltjes? 81% komt vaker klaar mét

Bijna zes op de tien jongeren heeft een seksspeeltje voor zichzelf en/of diens partner (45% mannen en 71% van de vrouwen*). Waar bij mannen vooral de dildo's en de analtoys populair zijn, hebben de meeste vrouwen die een seksspeeltje gebruiken een vibrator of een luchtdrukvibrator.

Het bezit van zo'n seksspeeltje brengt, zeker voor vrouwen, heel wat nieuwe hoogtepunten met zich mee. Maar liefst 81% van de vrouwen geeft aan dat zij vaker een orgasme heeft sinds ze een seksspeeltje bezit. Bij mannen is dit 17%.

Dichten seksspeeltjes de orgasmekloof?

Uit de cijfers bijkt dat het gebruik van seksspeeltjes vaker leidt tot orgasmes bij vrouwen. Dat geldt niet alleen als ze solo een seksspeeltje gebruiken, maar ook wanneer zij dit doen met hun (bed)partner. Zonder seksspeeltjes beleven vrouwen met hun (bed)partner vaker niet dan wel een orgasme.

Klik op 'vrouwen met seksspeeltje' en 'vrouwen zonder seksspeeltje' om de verschillende percentages te zien van orgasmes.

Succes met seksspeeltjes

Ze hebben een grote success rate, die seksspeeltjes. Maar kan het zo zijn, dat we straks afhankelijk gaan raken van deze machines? Eén op de tien vrouwen gaf aan dat ze minder makkelijk klaar kwam tijdens het masturberen zonder seksspeeltje sinds ze er één heeft.

"Mijn gevoel tijdens de seks komt niet eens in de buurt van wat een vibrator mij kan laten voelen. Erg jammer vind ik dat. Natuurlijk is seks heel anders omdat het met iemand erbij is en daardoor leuker. Maar het zou natuurlijk extra leuk zijn als ik dan ook nog een orgasme zou kunnen hebben," schrijft een deelneemster van het onderzoek.

Afhankelijk van seksspeeltjes?

Wij wilden weten of het zou kunnen: afhankelijk raken van een machine voor je orgasme én hoe onze relatie er in de toekomst eventueel uit zou kunnen zien. We gingen opzoek naar iemand die op dit moment onderzoek doet naar seksspeeltjes. Spoiler alert: er wordt bijzonder weinig onderzoek gedaan naar seksspeeltjes in Europa.

We kwamen uit bij Paul Enzlin, professor seksuologie aan de KU Leuven, die een aantal jaar terug een masterthesis begeleidde over het onderwerp. Hoewel er geen concreet onderzoek is naar de afhankelijkheid van seksspeeltjes, kon hij ons er wel iets over vertellen.

"Er zou een soort lichamelijke afhankelijkheid kunnen ontstaan, een conditionering. Je ervaart dat je een orgasme kan krijgen op basis van een bepaalde trilling, en dan kan het zo zijn dat je lichaam zich daar meer en meer op gaat afstemmen. Je kunt dat afhankelijkheid noemen, maar zouden we het niet beter over een voorkeur kunnen hebben? Als je met zo'n luchtdruk vibrator binnen tien seconden kunt klaarkomen, terwijl het met je handen bijvoorbeeld zes minuten duurt, dan is het ook een gemaksverschil. Dan kan het zo zijn dat je de voorkeur geeft aan de gemakkelijkere optie."

Welke rol heeft het seksspeeltje?

Om te bepalen welke rol seksspeeltjes hebben, is het volgens Enzlin belangrijk om na te denken over wat seks is. Veel mensen denken bij seks nog steeds aan twee mensen die op elkaar gaan liggen en waarbij, vanuit hetero perspectief, een penis in een vagina wordt gestopt waarop ze vervolgens tegelijkertijd klaarkomen.

Dat beeld van seks is niet hoe de meeste mensen seks hebben. "Ik denk dat veel mensen ondertussen wel weten dat maar één op de drie vrouwen kan klaarkomen van penis in vagina seks. Dan heb je ook nog het fingerspitzengefühl van je partner en de orale stimulatie, maar seksspeeltjes versnellen de weg naar het orgasme. Zij zijn volledig toegespitst op het stimuleren van de clitoris. Maar seks is niet alleen het orgasme. Seks gaat over zoveel meer. Ik denk daarom dat je deze apparaten echt als toevoeging moet zien."

Je lichaam leren kennen door het seksspeeltje

Naast de vrouwen die aangeven dat ze minder makkelijk tot een orgasme komen als ze hun seksspeeltje niet gebruiken, is er een grotere groep die aangeeft dat het juist een positief effect heeft gehad. Zo'n drie op de tien vrouwen hebben juist makkelijker een orgasme zonder seksspeeltjes nadat ze er één hebben aangeschaft.

Seksspeeltjes kunnen dus een rol spelen in het leren ontdekken van je lichaam. "Ik denk dat je er beter achter komt wat je wel en niet fijn vindt," zegt één van de deelneemsters. Ook vrouwen die nooit eerder een orgasme hadden, leren dit gevoel voor het eerst kennen met de speeltjes. "Voordat ik een luchtdrukvibrator kocht, had ik nog nooit een orgasme gehad. Sinds het lukte met de vibrator, lukte het me ook steeds beter met ander speelgoed zoals een vibrator. Ik heb wel altijd clitorale stimulatie nodig om klaar te kunnen komen."

Gefocust op het orgasme

Verandert onze blik op seks door het gebruiken van seksspeeltjes? Zo'n drie op de tien vrouwen geven in het onderzoek aan dat ze meer gefocust zijn geraakt op het krijgen van een orgasme sinds ze een seksspeeltje hebben (bij mannen is dit maar één op de twintig).

Enzlin vindt het niet gek dat 29 procent van de vrouwen dit aangeeft. "Als je als vrouw een speeltje gebruikt, dan stijgt jouw kans op een orgasme. We kunnen ook wel stellen dat een orgasme voor zowel mannen als vrouwen een fijn gevoel geeft. Dan is het ook niet zo gek dat als je zo'n speeltje hebt, dat je dan ook wel graag zo'n orgasme wilt."

De tekst gaat door onder de afbeelding

Variatie is belangrijk

Naast dat het een makkelijkere en snellere manier is voor sommige mensen om een orgasme te bereiken, denkt Enzlin dat er nog iets meespeelt: "Variatie is zo belangrijk. Als je elke dag spaghetti eet, ben je dat op dag vijftien ook wel echt beu, dan wil je iets anders. Seksspeeltjes kunnen die variatie en spanning toevoegen."

Wat brengt de toekomst?

Wisselen we straks onze partners in, als het zoveel makkelijker is om een orgasme te beleven door een seksspeeltje? "Dat idee gaat weer uit van het beeld dat seks snel op elkaar liggen is, gevolgd door penetratie. Terwijl elkaar aanraken, het kussen, strelen, elkaar uitkleden, dáár zit veel meer de essentie van seksualiteit in. Seksuologen zijn wat dat betreft 'saaie mensen'," zegt Enzlin lachend. "Wij zeggen altijd dat het grootste seksorgaan de huid is. Er zijn wel al technologieën waarop je op afstand met elkaar kunt zoenen, of een pak kunt aantrekken om elkaar op afstand te knuffelen. Maar daarmee overbrug je afstand, je ruilt de mens niet in."

De tekst gaat door onder de video

Dat een machine de brede betekenis van seksualiteit niet gaat vervangen, kun je volgens Enzlin ook zien als je naar groepen mensen kijkt die al langer seksspeeltjes samen gebruiken. "Bijvoorbeeld lesbische koppels, die gebruiken veel meer speeltjes dan hetero-koppels. Daarin zie je ook goed dat het wordt ingezet als hulpmiddel voor plezier, voor het bereiken van een orgasme, maar het is niet een hulpmiddel om dichter bij elkaar te raken. Dat gevoel, van nabijheid en verbinding, wat ook bij seksualiteit hoort, komt door de intimiteit van elkaar aanraken, daarvoor heb je een machine niet nodig.

De tekst gaat door onder de afbeelding

Het vibrerende vaandel van de emancipatie

Machines gaan volgens Enzlin mensenlijk contact niet kunnen vervangen. Wel ziet hij machines als een belangrijk hulpmiddel voor de mens. "Lange tijd dachten mensen dat vrouwen mannen nodig hadden voor hun seksualiteit. Dit zie je bijvoorbeeld ook aan de eerste generatie seksspeeltjes die allemaal een fallische vorm hadden. In de jaren '90 veranderde dit met de derde golf van feminisme. Series als Sex and the City speelden hierin een belangrijke rol waarin vrouwelijke seksualiteit bejubeld werd en ook seksspeeltjes voorkwamen," zegt Enzlin.

Met de opkomst van deze machines konden vrouwen makkelijker een actieve rol nemen in hun seksualiteit, stelt Enzlin. "Vrouwen kunnen met deze machine's hun genot najagen. Ze spelen dus een belangrijke rol in de emancipatie van de vrouw."

Over dit onderzoek
3Vraagt, onderdeel van het EenVandaag Opiniepanel, stuurt circa eens per maand een vragenlijst aan leden tussen de 16 en 34 jaar. Je kunt hier lid worden van 3Vraagt. Dit onderzoek is gehouden in samenwerking met 3FM HUMAN, van 22 januari tot en met 13 februari 2024. Er deden 3.340 deelnemers mee. De resultaten zijn na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, stemgedrag en spreiding over het land.

*De groep deelnemers die zich niet identificeert als man of vrouw is te klein om betrouwbare uitspraken over te doen.