Frido regelt wereldwijde noodhulp in de coronacrisis

Vanuit zijn huiskantoor in Moerdijk hangt Frido elke dag aan de telefoon met Nairobi, Canada, Libanon en Maleisië: de regionale kantoren van het Rode Kruis. Hij ondersteunt wereldwijd alle 192 landelijke Rode Kruis-organisaties. Nu komt het vooral neer op kennis delen, vertelt Frido. “Het ene land kan problemen hebben met mondkapjesgebruik, terwijl een ander land dit probleem al heeft opgelost. Of we geven een landelijk Rode Kruis een stem door als bestuur een bericht te sturen naar de regering.”

Foto: Rode Kruis

Internationale noodhulp sturen blijft beperkt. Door de omvang van het coronavirus heeft ieder land zijn eigen krachten nodig en ook de reisrestricties maken hulp uitzenden onmogelijk. Daarom is elk land op zijn eigen gezondheidszorg aangewezen, waarbij het Rode Kruis ondersteunt.

De vorm van die hulpverlening verschilt per land: Als de capaciteit van de eigen gezondheidszorg minimaal is, leunt de overheid meer op organisaties als het Rode Kruis. “In Italië vroeg de overheid of we een telefonische hulplijn konden opereren en in Israël werd het Rode Kruis ingezet om thuistesten te doen. In Duitsland hebben we ambulances en in Japan coördineren we hele ziekenhuizen."

Foto: ANP

Hulp uit eigen land

De omvang van het coronavirus maakt hulpverlening ingewikkeld. De crisis is overal en de primaire hulp moet uit landen zelf komen. “Normaal gebeurt een ramp op één plek, dan laat de hele wereld zijn internationale solidariteit zien, goederen worden gestuurd en het wordt plaatselijk goed geregeld. Met de coronacrisis proberen we tweehonderd brandhaarden tegelijk te blussen, dus nu moet ieder land vooral zichzelf helpen.”

Om die reden houdt Frido zijn hart vast bij kwetsbare landen. “Als Europese landen met een goede gezondheidszorg al zo hard geraakt worden, dan is het niet voor te stellen wat er gebeurt als het virus landen met verwoeste ziekenhuizen of een gebrek aan water en zeep bereikt.”

Misinformatie

Niet alleen de omvang van de crisis, maar ook de misinformatie rondom het virus is een lastig punt. Om die reden is de voorlichting die het Rode Kruis geeft een belangrijk deel van de hulpverlening. Het Rode Kruis is onafhankelijk van de overheid en daarmee kan de organisatie zorgen dat hun voorlichting over de hele wereld gelijk is. Terwijl sommige overheden de ernst van het virus bagatelliseren of het virus geheel ontkennen, kan het Rode Kruis toch betrouwbare informatie verstrekken.

Volgens Frido komt dat door het grote vrijwilligersnetwerk. “Het is een bekende en betrouwbare organisatie, overal werkt het Rode Kruis heel lokaal en daardoor hebben veel mensen wel een buurman of tante die bij ons meehelpt. De informatie die jouw tante met jou deelt, vertrouw je vaak sneller dan wat je van een instantie of overheid hoort.”

Foto: ANP

“Coronavirus wordt groot”

Het Rode Kruis krijgt betrouwbare informatie door nauwe samenwerking met de Wereld Gezondheid Organisatie (WHO) en zijn grote gezondheidstak met, onder andere, epidemiologen. Daardoor had de organisatie al snel door dat het coronavirus een globaal probleem zou worden. In februari, toen corona nog een geïsoleerd Chinees probleem was, ging het Rode Kruis al aan de slag om de hulpverlening wereldwijd te organiseren.

Frido denkt dat veel deskundigen al in een vroeg stadium deze crisis aan zagen komen en vonden dat er iets moest gebeuren. Het Rode Kruis heeft daarin het voordeel zijn aandacht hier volledig op te kunnen richten. “Wij zijn een organisatie die primair op gezondheid gericht is. De politiek moet zich bezighouden met een sociale, politieke, economische crisis én een gezondheidscrisis. Daardoor kun je minder snel actie ondernemen.”

Onduidelijke aanpak voor wederopbouw

Ook tijdens de coronacrisis kijkt het Rode Kruis vooruit. Terwijl het einde van het virus nog niet in zicht lijkt en verschillende landen hun coronamaatregelen verlengen, denkt Rode Kruis aan de wederopbouw en de problemen die na de crisis kunnen volgen. Frido: “Fabrieken liggen plat, dus daarop volgt werkloosheid. Dit kan weer invloed hebben op bijvoorbeeld de veiligheid in sloppenwijken, seksueel misbruik en drugsverslaving.”

Op die manier probeert het Rode Kruis oplossingen en noodhulp gereed te stellen voor problemen die er nu nog niet zijn. Helaas is dit lastig door de omvang en de onvoorspelbaarheid van de crisis. Niemand weet hoe de crisis er over een paar maanden uitziet en of we het virus onder de duim hebben. Terwijl het virus, volgens Frido, een veel grotere impact heeft dan we de afgelopen honderd jaar hebben gezien.

“Met de kennis die we hebben, kunnen we voorspellen wat er gaat gebeuren, maar niet waar het gaat gebeuren en hoeveel mensen het gaat treffen. We kunnen voorzien wat er nodig is, maar hoeveel en waar, dat is de grote vraag.”

Foto: ANP

Overal een betrouwbare gezondheidszorg

Gaat het lukken om een nog onbekend aantal plekken van hulp te voorzien, ook na de coronacrisis? Volgens Frido is dat absoluut mogelijk. Het vergt een andere, nationaal gerichte, manier van denken, vertelt hij, meer samenwerking met de nationale overheid.

“Het belangrijkste is het opbouwen van meer nationale capaciteit. In een land als de Centraal Afrikaanse Republiek is het gezondheidssysteem helemaal in elkaar gestort, maar als we er niet heen kunnen om hulp te bieden, moeten we toch uitvinden hoe dat land het zelf kan regelen. Het opbouwen van een ministerie van Gezondheidszorg is niet makkelijk, maar elk land moet zich toch voorbereiden. We weten niet hoe vaak we nog te maken gaan krijgen met zulke virussen.”