Zo lang Shell vervuilt, gaat Anne (24) jou niet vertellen dat je geen vlees mag eten

Anne Chatrou (24) zou dit jaar eigenlijk beginnen aan haar master. Toen alles op pauze stond door de coronacrisis, realiseerde ze zich dat het tijd was om in actie te komen. De coronacrisis is een direct gevolg van hoe we met de aarde omgaan, en Anne weet dat het anders kan.

“Ik dacht: Ik kan nu een master doen en werken aan mijn eigen toekomst, maar hoe kan ik nou aan mijn eigen toekomst werken als onze toekomst door de klimaatcrisis op het spel staat?”

Jongeren Milieu Actief (JMA) is de jongerenorganisatie van Milieudefensie, een groep jongeren die zich inzet voor een schone en eerlijke wereld. Als voorzitter van JMA is ze dagelijks bezig met ons klimaat. Zo duwde ze een klimaatmanifest onder de neus van de politieke partijen, zat ze in de rechtbank tegenover Shell en houdt ze zich bezig met een klimaatactie op 14 maart.

Elkaar niet de schuld geven van de klimaatcrisis

Toen Anne haar bachelor volgde in Schotland, ging ze niet met het vliegtuig maar met de boot naar het Verenigd Koninkrijk. Ze maakt veel keuzes in haar leven, waardoor ze zelf zo min mogelijk impact maakt op het klimaat; zo eet ze bijvoorbeeld veganistisch. Toch is ze gestopt met andere mensen aanspreken op het feit dat ze er wel voor kiezen om vlees te eten.

“Ik was eerst erg gefocust op individueel gedrag. Ik vond dat wij allemaal ons gedrag moesten aanpassen, zodat het klimaat er niet onder leidt. Maar sinds ik besef dat achter ons gedrag systemen zitten, die bepalend zijn voor wat we kunnen doen, denk ik daar anders over. Waarom zou ik jou aanspreken op wat je eet als Shell gewoon nog massaal olie mag blijven oppompen?”

Volgens Anne ligt de echte impact op ons klimaat dus niet bij het individu maar bij de overheid die regels kan maken. Ze snapt ergens ook wel dat niet alle jongeren in actie komen.

“Soms denk ik wel eens: Waarom maak jij je niet hard voor je eigen toekomst? Maar dan zie ik weer een bedrijf of een politicus met een vinger naar de consument wijzen en vertellen dat we geen pindakaas met palmolie moeten kopen, terwijl het wel massaal in de supermarkt wordt aangeboden. Dat is niet eerlijk en onjuist. Het is een illusie dat we de klimaatcrisis met huis-, tuin- en keukenmiddeltjes kunnen oplossen.”

#Hetistijd – Het jongeren klimaatmanifest

Jongeren Milieu Actief stelde samen met zes politieke jongerenorganisaties en oud-politicus en schrijver Jan Terlouw het klimaatmanifest op. De hoofdboodschap? Jongeren zijn het zat, daadkrachtig klimaatbeleid is noodzakelijk. Via negen concrete punten vertellen de jongeren aan de politiek hoe we klimaatneutraal kunnen worden in 2035. Zo willen ze bijvoorbeeld dat de vervuiler gaat betalen en dat we voor korte afstanden meer gaan inzetten op treinen, in plaats van vliegen.

Het klimaatmanifest is inmiddels door duizenden jongeren ondertekend. Ziet Anne het ook terug in de verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen? Ja en nee, politieke partijen hebben enkele punten overgenomen, maar Anne vindt dat de urgentie nog steeds mist in de politiek.

“Wetenschappers waarschuwen ons al jaren. Als de aarde nu nog verder opwarmt, gaat dat grote gevolgen hebben voor heel de wereld, dus ook voor Nederland. En terwijl de klimaatcrisis onze toekomst lijkt te worden, wordt deze crisis door de politiek niet als crisis behandelt. De urgentie lijkt te missen.”

Positief blijft Anne wel, zolang we maar genoeg in opstand komen. Het helpt haar om te weten dat ze met andere mensen dezelfde strijd voert, een strijd die in tijden van corona online gewoon doorgaat. "Ik weet dat we dit kunnen aanpakken, oplossingen genoeg, we doen het alleen niet of te weinig. Ik weet dat als het geluid hard genoeg is, we er gaan komen."

In de rechtbank tegenover Shell

Daar zat ze dan, als vierentwintigjarige recht tegenover een oliegigant. Anne gaf afgelopen december het eindpleidooi in de klimaatzaak Shell. Een rechtszaak aangespannen door Milieudefensie, omdat ze vinden dat Shell niet genoeg doet tegen klimaatverandering. Shell is één van de grootste vervuilers van Nederland, daarom vroeg milieudefensie aan Shell zijn CO2 uitstoot met 45 procent te verlagen voor 2030, zodat wij de klimaatdoelen kunnen halen.

Doodspannend vond ze het om daar te staan. "Je vraagt je af waar de verhoudingen zijn, wanneer zo'n jong persoon moet opstaan tegen een oliereus. Ik heb in mijn leven nog nooit zoiets spannends gedaan. Tijdens de speech had ik het ook wel zwaar, ik moest moeite doen om mijn tranen te bedwingen."

Ik wil een toekomst
Ik wil een kind, ik wil een carrière, een tuin, een gezin
Ik wil kunnen proeven van echt schone lucht
Maar de rijken die vluchten, die boeken een vlucht
En het kan anders, ik weet dat het kan
Met geloof en een wil en een wet en een plan
Ik wil een toekomst, en jij wil het ook

Misschien ken je deze tekst van het nummer Groter Dan Ik van Froukje. Anne gebruikte de songtekst om haar speech mee in te leiden. Het sentiment van het nummer is precies wat Anne wilde overbrengen aan Shell. "Wij zijn jong, wij willen ons helemaal niet druk maken over klimaatverandering en toch is het onze toekomst."

Wat kun jij doen?

Uit onderzoek blijkt dat bijna 70% van de jongeren het klimaatprobleem als een noodsituatie ziet. Als jij iets met je zorgen wilt doen, raadt Anne je aan andere mensen op te zoeken. "Sluit je ergens aan, want het gaat over jouw toekomst. Als jongeren samen één vuist maken, kan de politiek er niet meer om heen."

Op 14 maart kun je bijvoorbeeld op meerdere plekken door het land mee doen met het klimaatalarm. Vlak voor de verkiezingen zullen jongeren door heel het land alarm slaan door met potten en pannen lawaai maken om aandacht te vragen voor de klimaatcrisis.

Tijdens Het Jongeren Klimaatdebat zou jij je volgens Anne goed kunnen voorbereiden op de aankomende verkiezingen. "Tijdens het debat is de toekomst aan het woord: het klimaatbeleid kan en moet anders, willen wij jongeren een toekomst hebben. Daarnaast spreken er verschillende politieke partijen met allemaal een andere visie op ons klimaat, tijdens het debat kun jij je als jongere oriënteren op welke partij het beste bij jou zou passen."