Aline heeft ADHD: "Als een docent zei dat ik aan het werk moest, schold ik hem uit"

Hey Aline, hoe erg is jouw ADHD, zeg maar van schaal 1 tot 10?

"Nou, best wel erg. Ik zou zeggen een negen. Ik heb een van de zwaarste medicijnen om ervoor te zorgen dat ik me kan focussen. Stel dat die medicijnen plotseling zouden verdwijnen, dan heb ik wel een probleem. In het dagelijks leven werk ik op een redactie en daarvoor zit ik de hele dag achter een computer. Op zulke momenten heb ik die pillen écht nodig. Anders word ik meteen onrustig en ga ik van alles tegelijk doen, zo kom ik niet aan mijn werk toe. Maar als ik bijvoorbeeld in een bos loop of zo, dan ben ik juist op m'n best zonder die pillen."

Toen je zestien was kwam je erachter dat je ADHD hebt. Hoe ging dat?

"Op de middelbare school begrepen docenten mij totaal niet. Ik had veel bevestiging nodig en wilde graag horen dat het goed was wat ik deed. Het liefst zo vaak mogelijk. Ik kon sowieso erg slecht tegen autoriteit. Een docent die mij vertelde dat ik iets moest doen, daar kon ik echt niet tegen. "Doe het lekker zelf," zei ik dan. Of ik begon hem uit te schelden. Het kon om de kleinste dingen zo zijn, bijvoorbeeld als ik iets moest gaan lezen.

"Alles wat die docent zei, voelde als een soort aanval tegen mij. Terwijl dat natuurlijk niet zo was. Ik kon het op dat moment niet logisch krijgen in mijn hoofd en werd regelmatig de klas uitgestuurd. Als ik me dan meldde bij de conrector, was ik afgekoeld en kreeg in de gaten dat het niet oké was. Mijn stemming was alweer omgeslagen in een vrolijke bui. Het leek de docenten een goed plan om me eens te laten onderzoeken en daaruit bleek dat ik ADHD had."

Dus je wordt heel kwaad van ADHD?

"Nou, ADHD komt meestal niet alleen. De meeste mensen met ADHD hebben nog een andere stoornis. In mijn geval is dat ODD (Oppositioneel Opstandig Gedrag, red.) Met ODD ben je vaak boos en is het moeilijk om sociaal te zijn naar anderen, omdat je jezelf wil verzetten. Dat verklaart die driftbuien dus. En daar komt ook bij dat ik geen schaamte ken; ik zeg alles wat ik denk. Sommige docenten gingen met me in gesprek over mijn gedrag, dat hielp dan wel. Maar de week erna was ik het alweer vergeten en deed ik precies hetzelfde. Toch was het beter om in gesprek te gaan dan me er elke keer uit te sturen."

Had je niet vaak ruzie met je vrienden?

"Op school vond iedereen het wel stoer hoe ik deed. Ik zei alles wat iedereen dacht, maar niet durfde te zeggen. Mijn klasgenoten konden wel om mij lachen en vonden het leuk als ik boos werd. Dat snap ik wel, want ik was de enige die het echt durfde te roepen. Maar echt veel vrienden had ik toen niet, al dacht ik van wel. Het was allemaal van korte duur. Als ik een vriendin had, kreeg ik snel ruzie, omdat zij mij niet begreep en ik haar niet. Ik kan dat hen natuurlijk niet kwalijk nemen, want ik snapte mezelf toen niet eens."

En hoe is dat nu?

"Nu is het heel anders. Ik heb een aantal goede vrienden, die mij echt kennen. Zelfs zij schrikken nog als ik boos word, maar zij weten wat ik heb en na een ruzie komen ze altijd weer terug, ook al was ik onredelijk. Het is nu eenmaal zo dat ik om kleine dingen erg boos kan worden. Ze accepteren het en laten me afkoelen, daar ben ik blij om. Al snap ik heel goed dat ze soms denken: wow, doe even rustig.

"Afgelopen weekend gooide ik bijvoorbeeld een tafel aan de kant en ben ik boos naar buiten gelopen. Maar dat is nu allemaal weer goed gelukkig. ADHD heeft ook een hele positieve kant. Ik kan bijvoorbeeld heel vrolijk en gezellig zijn. Niet veel mensen kennen mijn boze kant, de meeste kennen mij als een optimistisch en open persoon."

Je hoort vaak dat mensen met ADHD aan de verdovende middelen gaan. Hoe zit dat bij jou?

"Dat klopt, dat werd me meteen verteld toen ik hoorde dat ik ADHD had. Ik heb toen de keuze gemaakt om nooit te drinken of drugs te gebruiken, juist omdat ik door mijn stoornis verslavingsgevoelig ben. Ik heb één keer een slokje gedronken, maar daar bleef het bij. Het is beter zo en ik mis het echt niet."

Je hebt een relatie, hoe doe je dat met ADHD?

"Ik woon samen met mijn vriendin Anne. Zij heeft zelf ook ADHD, maar veel minder dan ik. Je zou misschien denken dat het botst, twee ADHD'ers in één huis, maar dat is niet zo. Wij snappen elkaar juist goed, we weten hoe we denken. Soms als we ruzie hebben dan zeggen we wel tegen elkaar: 'Klote ADHD', maar over het algemeen gaat het erg goed.

"Het huishouden is een ander verhaal. We zijn daar allebei te chaotisch voor. Hoe dat eruit ziet? Als ik begin en zie een tijdschrift liggen, doet me dat denken aan die ene vriend die ik lang niet gesproken heb en dan bel ik hem. Met hem heb ik het dan over een vriendin die ik dan ook weer even bel. Uiteindelijk eindig ik dan op het terras met deze mensen en is het huis nog steeds een grote zooi."

Jouw boek Niemand Snapt Mijn Hoofd gaat over ADHD. Waarom heb je het geschreven?

"Zoals je misschien merkt, is ADHD moeilijk te begrijpen. Mensen denken dat ADHD'ers gewoon druk zijn en dat ze tot tien moeten tellen. Dat is mij al zo vaak gezegd, maar weinig mensen snappen dat die trucjes niet werken. Daarom heet mijn boek ook Niemand Snapt Mijn Hoofd, want dat is echt zo.

"In mijn boek volg ik een jongen, Florian, die ADHD heeft. Ik herken mezelf heel erg in hem. Het is geschreven voor kinderen, maar ook voor jongeren en ouderen is het bruikbaar. Toen het boek uitkwam, kreeg ik veel reacties van docenten en ouders die nu pas snapten wat er omgaat in het hoofd van een persoon met ADHD. Dat vond ik geweldig om te horen."

Wat zou je willen zeggen tegen jongeren die zich herkennen in jouw verhaal?

"Je kunt wel proberen om het elke keer uit te leggen hoe je je voelt, maar helaas begrijpen weinig mensen het. Je moet ook niet boos worden op jezelf wanneer je fouten maakt, want jij kan er niet zoveel aan doen. De tijd zal leren hoe je ermee om moet gaan.

"Ik heb het mezelf ook aangeleerd. Ik weet nu waar de grens ligt en wanneer ik me moet inhouden. Dus krijg je een keer een driftbui? Accepteer het dan en kijk achteraf wat je hiervan kunt leren. Schaam je er vooral niet voor, want iedereen is anders. Mensen die je niet accepteren, moet je links laten liggen."