Vrouwen in de techniek houden het niet lang vol: “Ik moest achter in de zaak staan, anders zou ik de monteurs afleiden”

Lucy (30) is één van de weinige vrouwen in Nederland die motorfietsmonteur is. “Ik had altijd al een grote passie voor motoren. Ik ben opgegroeid in de motorwereld en ik rij zelf ook. Het was voor mij daarom een logische stap om de opleiding motorfietstechniek te volgen. Op een motorzaak werken als monteur was voor mij een droom die ik waar wilde maken, maar dat bleek niet zo makkelijk als ik dacht.”

Lucy was het enige meisje op haar opleiding. “Ik werkte tijdens de opleiding drie dagen per week op een motorfietswerkplaats, om ervaring op te doen. De werkgever daar zag mij als enthousiast persoon en nam mij aan. Eerst was ik blij, omdat dit de weg naar mijn droombaan zou zijn, maar al snel bleek dat ik niet op de juiste plek zat. Ik vond het niet erg, om tussen de mannen te lopen, maar zij vonden het niet altijd even leuk dat ik erbij was.”

Achter in de zaak

“Ik werd als vrouw op de werkplaats niet gelijk behandeld. Ik moest achter in de zaak staan, omdat ik anders de andere monteurs zou afleiden. Ik kreeg klussen die ik onmogelijk binnen de tijd kon voldoen en ik werd veel meer bekritiseerd dan de anderen. Daardoor ging ik mezelf constant controleren op alles wat ik deed, zodat ze me niet konden pakken op kleine foutjes. De werkgever zelf was nooit aanwezig op de werkplaats, dus hij kreeg hier niks van mee. Ik kwam voor mezelf op, maar op een gegeven moment trok ik het niet meer. Ik vond het heel lastig om te dealen met de situatie.”

Hardnekkig probleem

Sahar Yadegari is directeur van VHTO, expertisecentrum vrouwen in bèta/techniek, en herkent deze problemen. Uit recent onderzoek van het expertisecentrum blijkt dat meer dan de helft van de vrouwen die een technische opleiding hebben gedaan niet blijven werken in de techniek. “De lat ligt hoger voor de vrouwen dan voor de mannelijke collega’s,” zegt ze. “Vrouwen moeten zich in de technische branche meer bewijzen. Het is lastig om hun zelfvertrouwen hoog te houden als ze in een omgeving zitten waar negatieve beelden bestaan over vrouwen en techniek. Dit is echt een hardnekkig probleem.”

Erbij horen

“Ik snap dat je binnen een bedrijf dat volledig uit mannen bestaat even moet wennen aan een vrouw," zegt Lucy. "Maar dat betekent niet dat je haar anders moet gaan behandelen dan je andere collega’s. Ik ben gewoon als iedere andere monteur, dus ik hoor gewoon dezelfde opdrachten en kansen te krijgen. Helaas was dat hier niet het geval. Ik wilde er gewoon bij horen en gezien worden als gelijkwaardige collega.”

Vrouwen zijn hard nodig

Uiteindelijk heeft Lucy hierdoor haar droom op de werkplaats laten varen. "Dit gebeurt echt vaak," zegt Sahar. "Slechts 27 procent van de vrouwen blijft werken in de technische sector. Dat is echt schrikbarend weinig. Terwijl vrouwen in de techniek juist onwijs hard nodig zijn. Er heerst namelijk een enorm tekort aan talent in de techniek en IT. Daarnaast heeft de samenleving ook behoefte aan een diverse groep mensen die aan de techniek sleutelt, want de techniek heeft invloed op het leven van iedereen.”

Zo kan het ook

Voordat Lucy begon aan haar opleiding liep ze mee op een andere, kleinere werkplaats. “Daar werd ik gemotiveerd om aan de opleiding te beginnen. Mijn werkgever daar had veel vertrouwen in mij en liet mij de voordelen zien van in de techniek werken als vrouw. Hij zag dat ik bijvoorbeeld door mijn lange slanke vingers overal goed bij kon, dat ik netjes was en secuur te werk ging,” zegt Lucy.

“Ik vond het daar fijn, maar mijn droom was om bij een groter bedrijf te werken. Bij grotere bedrijven is de werkgever vaak niet aanwezig op de werkplaats, waardoor hij niet meekrijgt wat zich daar afspeelt. Bij kleinere bedrijven is de werkgever zelf vaak ook een monteur en zien ze het dus sneller als er iets niet goed gaat. Dat zou eigenlijk overal zo moeten zijn.”

Tekst gaat verder na de afbeelding

Klaar met de kritiek

Mede door de negatieve ervaring op de werkplaats heeft Lucy na het afronden van haar opleiding een eigen bedrijf opgezet. “Ik geef nu workshops over motorfiets-onderhoud. Ik help mensen daardoor zelfstandiger te worden met hun motor en zorg dat ze veilig de weg op kunnen. Het fijne is dat mensen vooraf weten dat ik de workshop geef en dat ze daar bewust voor kiezen. Dat zorgt ervoor dat ik stugge types die kritiek hebben eigenlijk niet meer tegenkom tijdens werktijd. Het gaat hartstikke goed met mijn bedrijf en ik heb enorm veel plezier in wat ik doe.”

Sahar ziet dit vaker gebeuren. "Vrouwen die in de technische sector niet hun plekje vinden, komen in allerlei andere banen of worden ondernemer. Het is mooi om te zien dat Lucy op deze manier de branche niet heeft hoeven verlaten, maar het is natuurlijk onwijs jammer dat ze überhaupt moest zoeken naar een oplossing."

Bewuste keuze

Het is volgens Lucy belangrijk dat werknemers meer gaan nadenken over een vrouw op de werkplaats. “Je moet als werkgever goed beseffen dat je als vrouw op de werkplaats tegen bepaalde problemen aanloopt. Als je dan besluit om een vrouw aan te nemen, overleg dan met je team wat dat betekent. Denk dan aan opkomen voor de vrouw waar nodig en een klant de deur wijzen als hij niet netjes is tegen haar. Zorg dat iedereen achter de keuze staat, dan is het voor haar ook een fijne werkplek,” zegt Lucy.

“Ik hou van de mannenhumor op de werkplaats. Schuine grappen hoeven ze van mij echt niet te laten, ik kan daar juist om lachen. Ook de naaktkalenders van vrouwen die in de werkplaatsen hangen storen mij niet. Je kan er gewoon eentje van mannen naast hangen, dat heb ik ook in mijn werkplaats nu. Lachen toch!”

Ze deden het niet expres

“Ik heb veel geleerd van de ervaringen die ik heb opgedaan tijdens mijn opleiding,” zegt Lucy. “Ik snap nu dat de mannen daar het lastig vinden om met mij om te gaan als vrouw op de werkplaats, omdat ze het simpelweg niet gewend zijn. Ze deden het niet expres, maar het heeft me wel een tijd gekost om dat in te zien. Ik hoop door mijn verhaal te doen meer zichtbaarheid voor vrouwen in de technische sector te creëren. Het kan ook echt heel erg leuk zijn, alleen moeten sommige werkplaatsen zich iets meer opstellen naar de vrouwelijke werknemer.”

Ook Sahar denkt dat er veel te winnen valt bij de werkgevers. "Vaak willen ze getalenteerde mensen behouden, of ze nou vrouw zijn of niet, maar ze weten niet waar ze moeten beginnen. Kijk dan eerst een bijvoorbeeld kritisch naar de cijfers van je bedrijf, hoeveel vrouwelijke uitstroom is er eigenlijk? En ga dan in gesprek met de vrouwen die er werken wat er nodig is om hen te houden. Als die er niet zijn kan je opzoek gaan naar vrouwelijke rolmodellen in de branche."

Lucy drukt de technische vrouwen in Nederland vooral op het hart om zichzelf niet voorbij te lopen op een werkplaats. "Probeer gewoon mee te doen. Als er mensen zijn die je niet accepteren, ga er dan niet tegen vechten. Laat je stem horen, maar blijf bij jezelf."