Juvan (18) wil miljonair worden, maar een lasdiploma is ook goed

"Doe dan maar miljonair." Toen Juvan zittend voor de spiegel van filmmaker Marjoleine Boonstra werd gevraagd wat hij wil worden, kon hij zich niet zo gauw bedenken wat hij wilde, dus riep hij maar wat iedereen wel zou willen zijn: een miljonair.

En toch, als je hem even wat de tijd gunt om te bepalen wat hij echt wil, is zijn grote wens voor de korte termijn om zijn lasdiploma te halen. Want dan krijgt hij, als hij klaar is met het praktijkonderwijs, zeker een baan.

Beter met handen

Dat het absoluut geen zekerheid is dat jongeren van het praktijkonderwijs aan werk komen, staat als een paal boven water. Even voor de duidelijkheid: praktijkonderwijs is voor jongeren voor wie het vmbo te hoog gegrepen is. "Mensen op het praktijkonderwijs zijn meestal beter met hun handen dan met hun hersenen," zegt Juvan. "We krijgen meer hulp dan bij normaal onderwijs, en we krijgen veel aandacht van leraren."

Juvan merkt dat leerlingen van het praktijkonderwijs vaak worden gepest. Dat ze dom zouden zijn. Toch ligt het bij het overgrote deel van de leerlingen niet zo aan de oppervlakte waarom ze zijn waar ze nu zijn. "Veel mensen die praktijkonderwijs doen, hebben het niet makkelijk gehad in hun jeugd. Ik denk dat de meeste mensen het veel drukker hadden met die dingen dan met school."

Bezig met overleven

Voor Juvan was dat niet anders. In zijn jeugd was hij het liefst op straat, zo lang hij maar niet op school hoefde te zijn. "Op de basisschool deed ik helemaal niks. Ik kreeg rekenboeken voor me en schreef gewoon maar wat op. Ik heb het gewoon heel erg verpest toen."

Thuis was het al niet veel beter, waar zijn stiefvader zijn moeder sloeg. "Met de dingen die ik heb meegemaakt, was ik al heel jong volwassen. Ik moest wel. Ik was echt bezig met overleven. Ik was ook op straat, bezig met geld verdienen en dat was belangrijker dan school. En als ik dan thuiskwam zag ik mijn moeder met blauwe plekken."

En zo lopen er dus wel meer bij het praktijkonderwijs, blijkt ook uit de film Spiegeldromen, waar Juvan en een handvol tieners en begeleiders naar zichzelf kijken in de spiegel en vertellen wat ze zien, wie ze zijn en waar ze naar toe willen. "Het mooie aan de film is dat je tegen jezelf praat, je praat met je eigen spiegelbeeld, meer dan tegen een camera. Dat vond ik fijn, omdat ik meer dingen kon uiten zo. Maar ik heb er ook een beetje humor in hoor, het is niet alleen maar zwaar."

Jointjes, chillen en toch een 6

Juvan beschouwt zichzelf als optimist en ziet volop kansen voor zichzelf, ook al zijn de kansen voor leerlingen van praktijkonderwijs lang niet zo groot als hun leeftijdsgenoten op het vmbo, havo of vwo. "Mensen op een normale middelbare school zijn beter in rekenen en taal dan wij," zegt Juvan. "Dat geef ik gewoon toe. Maar wij zijn gemotiveerd om echt iets van ons leven te maken. Als ik naar normale scholen kijk, lijkt het alsof ze daar alleen maar denken aan jointjes roken, alcohol drinken en chillen. Ze zijn totaal niet bezig met school, maar halen wel net een zesje. Waar ik dan keihard voor moet werken."

"Maar ik ben heel blij met waar ik nu sta en doe ook hartstikke mijn best. En nu zie ik de toekomst wel goed tegemoet. Als ik mijn diploma haal voor lassen, kan ik zeker werk vinden."

De film Spiegeldromen wordt maandag 12 februari uitgezonden op NPO 2 om 20:25. Terugkijken kan natuurlijk ook, dan moet je hier klikken.