Jeanine (22) zorgt als bijbaan voor Doris: "Ik vind het niet erg om een poepluier te verschonen"

De zon gaat bijna onder. Achter in een Amersfoortse wijk staat het huis waar Doris en haar vader Hans wonen. Wanneer we aanbellen doet werkstudent Jeanine open, ze heeft een mondkapje op.

Elke bezoeker moet voor de veiligheid van Doris een coronatest doen en een mondkapje dragen. Onze test is negatief dus we mogen naar binnen, naar de woonkamer.

Hans zit links aan een grote tafel en Doris zit in een rolstoel. Haar gezicht oogt volwassen. Ze kijkt ons met grote ogen aan. "We weten niet of ze ons kan zien," zegt Jeanine terwijl ze zachtjes over de arm van Doris aait. Haar gezichtsvermogen is tien procent en haar gehoor is honderd procent. Dus ze hoort wel dat er bezoek is."

Van dagbesteding naar huis

Doris heeft tijdens de bevalling een zuurstoftekort gehad, waardoor ze zich niet goed heeft kunnen ontwikkelen. Ze is lichamelijk beperkt, ze kan niet lopen en krijgt sondevoending. Haar geestelijke ontwikkeling is gestopt op anderhalf jaar oud en ze is daardoor niet zindelijk.

Voordat de pandemie begon, ging Doris naar de dagbesteding en wisselde Hans de zorg af met de moeder van Doris. Ze was de ene helft van de week bij haar moeder, de andere helft van de week bij haar vader. "Haar moeder werkt in een kledingwinkel. Daar komt ze veel in contact met anderen mensen. Vanwege corona is het niet veilig genoeg als haar moeder naast haar werk voor Doris zorgt," vertelt Hans.

Niet naar een instelling

“Het is heel intensief om in je eentje de zorg te dragen voor een gehandicapt kind, maar ik wilde haar ook niet naar een instelling brengen," zegt Hans. "Thuis kan Doris veel betere zorg ontvangen. Door de druk en personeelstekort in de gehandicaptenzorg, denk ik niet dat Doris daar net zo veel liefde en aandacht zou krijgen als thuis."

Hans zou graag verder willen blijven kletsen, maar hij is moe en gaat even slapen. "In de nacht is er geen student die mij kan helpen, dus sta ik zelf klaar voor Doris." Hij geeft Doris een kus op haar wang. "Papa gaat een dutje doen," zegt Hans liefkozend. "Zul je goed naar Jeanine luisteren?"

Rustig houden

"Het is niet altijd makkelijk om de emoties van Doris te lezen," vertelt Jeanine. Zo vindt Jeanine het lastig om lachen en huilen van elkaar te onderscheiden. Net zoals nu. Doris haar mond lijkt een glimlach te vormen, maar ze maakt een jammerend geluid.

"We gaan toch niet huilen hè? Dat is niet nodig," zegt Jeanine geruststellend tegen Doris. Vervolgens pakt Jeanine haar telefoon en zet een liedje op. "Doris houdt van muziek. Ze wordt rustig als ik Floor Jansen, Suzan en Freek of Nick en Simon opzet." Dat blijkt: Doris zit weer rustig in haar rolstoel en lijkt tevreden.

Maatschappelijk werk

Jeanine werkt al twee jaar met Doris. Tijdens haar design studie wilde Jeanine graag ook iets maatschappelijks doen. Ze schreef zich in voor een website waar mensen aanvragen voor zorgverlening konden doen. Daar kwam ze in contact met Hans.

"Ik had nog geen ervaring in de zorg. In het begin vond ik dat wel spannend," zegt Jeanine. "Doris had last van haar longen en erge hoestbuien. Ik kende haar nog niet goed genoeg om te weten wanneer ze in gevaar was."

Gelukkig kon Jeanine al haar vragen en zorgen met Hans delen. "Omdat ik dat deed, kreeg ik meer zelfvertrouwen. Nu kan ik prima alleen zijn met Doris. Per geluidje weet ik wat precies wat er aan de hand is."

Heel veel tandenpoetsen

Nu Doris weer rustig is, kan Jeanine de verzorging voortzetten. Ze poetst regelmatig Doris haar tanden. Doris heeft haar mond de hele tijd open, daardoor kan er veel tandplak ontstaan.

Dat tandenpoetsen gaat niet gemakkelijk, want Doris haar tong hangt uit haar mond. "Het uitsteken van de tong is een onderdeel van de beperking," legt Jeanine uit. "Doris krijgt veel droge lucht binnen waardoor ze veel hoest. Ze kan met hulp wel haar tong terugleggen of soms gebeurt het als ze lacht."

Medicijnen toedienen

In de woonkamer staan niet veel meubels, er is veel ruimte gecreëerd zodat Doris in rolstoel vrij kan bewegen. Jeanine rijdt Doris naar een hoek van de kamer waar een apparaat staat. Ze doet haar een zuurstofmasker op. "Het apparaat maakt van medicatie mist, zodat het snel in haar longen wordt opgenomen. Die medicijnen zorgen ervoor dat Doris geen ontsteking krijgt en dat ze beter kan ademhalen."

De maan is tevoorschijn gekomen. Jeanine staat in de keuken en vult twee spuiten met water en medicijnen. Ze komt naast Doris zitten en brengt het naar binnen via de opening van het sonde slangetje. "Ze krijgt vier tot vijf keer per dag verschillende medicatie."

"Vroeger dacht ik dat gehandicaptenzorg zwaar zou zijn, maar dat valt wel mee," zegt Jeanine terwijl ze Doris helpt met haar armen ontspannen. Met beide handen laat Jeanine de armen van Doris rondjes draaien vanuit haar schoudergewricht om Doris haar spasme te ontspannen. Ze vervolgt haar verhaal: "Ik heb geleerd hoe ik met Doris om moet gaan. Ik ken haar nu zo goed, dat ik weet wat ze wil. Als ze niet tevreden is, huilt ze. Anders is ze stil of zit ze mee te mompelen. Je weet waar je aan toe bent."

Samen First Dates kijken

Alle medische taken zijn uitgevoerd, dus het is tijd om de televisie aan te doen. Hans heeft ontdekt dat Doris het tv-programma First Dates leuk vindt. Ze wordt vrolijker van de Britse versie. "Waarschijnlijk klinken de Britse stemmen aangenamer," zegt Jeanine.

Op de grote televisie zien we twee ouderen schateren tijdens hun date. Blijkbaar vindt Doris het een goede match, want ze lacht met ze mee.

Naar bed

Doordat Doris de hele dag in een rolstoel zit, wordt ze voor het slapengaan op een sta-plank gezet. Dat is goed voor haar doorbloeding. Met behulp van een tillift legt Jeanine Doris op een horizontale plank die ze vervolgens kantelt.

Als Doris dan even op de sta-plank staat, gaan ze met de gewone lift naar boven. Op de slaapkamer staat een soort grote commode waar Doris met de tillift in wordt opgelegd. "Daarna is het best nog wel een werkje," legt Jeanine uit. "Ik moet haar uitkleden, de luier verschonen, en haar in bed positioneren met kussens."

Gezellig met Doris

Jeanine vindt het een leuke bijbaan, maar zou het niet vijf dagen in de week kunnen doen. "Doris praat niet terug, dus dan is een of twee dagen in de week wel genoeg. Ik zou later graag maatschappelijk werk willen doen en mensen helpen. Het geeft me energie."

"Doris wordt inmiddels blij als ze mijn naam hoort of als ik binnenkom," vertelt Jeanine opgewekt. "Dat geeft me ook een goed gevoel. Sommige vriendinnen waren verbaasd dat ik dit werk leuk vind, omdat je ook dingen moet doen als poepluiers verschonen. Maar ik vind dat helemaal niet erg. Ik kan zelf de leiding nemen in wat we doen. Soms gaan we wandelen en vinden we het allebei lekker om buiten te zijn. Doris is echt een dotje en het is heel gezellig met haar."