Mantelzorger Viroen (24) zorgt al jarenlang voor zijn moeder

"Ik was een jongen van zestien toen het gebeurde. Ik zat middenin de puberteit en was erg op mezelf gericht." Toch nam Viroen de zorg van zijn moeder direct heel serieus.

Herseninfarct

Zijn moeder kreeg in mei 2011 haar eerste herseninfarct. "Ze lag op de bank toen ze me riep: 'Viroen, kom eens kijken. Ik heb geen gevoel meer in mijn arm.'" Viroen belde direct de ambulance en zijn moeder werd met spoed naar het ziekenhuis gebracht, waar ze een tijdje moest blijven. "Het was een TIA, dat is een lichte versie van een hersenbloeding met tijdelijke schade."

Fysieke en mentale zorg

Viroen nam meteen de zorg van zijn moeder op zich. Die zorg bestond vooral uit het geven van medicatie, haar verplaatsen van bed naar stoel of wc naar douche, haar ophalen van dialyse-behandelingen en de communicatie met artsen. "Ik deed alles wat je je maar kunt verzinnen, het hele plaatje. Zowel de fysieke als mentale zorg."

De band met zijn moeder werd heel sterk en de rollen draaiden om. "Ik zorgde ineens voor haar in plaats van zij voor mij." Daarnaast kreeg hij een hechtere band met zijn vader, omdat ze vaak met elkaar moesten bespreken wie wanneer langs zou gaan toen Viroens moeder in een verzorgingshuis belandde.

Discipline

Viroen was op het moment dat zijn moeder haar eerste herseninfarct kreeg zestien jaar. Hij deed havo en zat middenin een tentamenweek. "Mijn schoolwerk heeft er natuurlijk wel onder geleden, maar ik probeerde zo doelgericht mogelijk te werken als ik écht iets wilde halen."

Als hij 's avonds met zijn moeder thuiskwam van de dialyse-behandeling [waarbij met een apparaat bloed van ernstige nierpatiënten gezuiverd wordt, red.] zette hij haar voor de televisie zodat hij huiswerk kon maken. "Ik probeerde dat zo gedisciplineerd mogelijk te doen en zo realistisch mogelijk te plannen, zodat het allemaal goed zou komen."

Gevoelsmens

Een jaar na het eerste herseninfarct van zijn moeder deed Viroen eindexamen. "Ik moest kiezen of ik dat in Den Haag wilde doen, waar ik op dat moment woonde met mijn vader, of in Amsterdam. Mijn moeder verhuisde namelijk een half jaar eerder naar een tehuis in Amsterdam, omdat ze in het ziekenhuis uitbehandeld was." In de buurt van het verpleeghuis woonde familie van zijn moeder, die praktische hulp kon bieden.

Viroen kon hierdoor met een gerust hart zijn zijn havo-diploma behalen op het Edithstein College in Den Haag, de school waar hij al zat. "Switchen van school voor één jaar zag ik niet zitten. Je weet namelijk nooit hoe zo'n keuze uitpakt. Ik ben daarin wel een gevoelsmens."

Ook wilde hij zijn ouders niet opschepen met extra lasten voor het vinden van een nieuw huis in Amsterdam, omdat de huizenmarkt in een crisis verkeerde. Zijn vader ging per september 2011 werken bij de gemeente Amsterdam. "Hij pendelde op en neer van Den Haag naar Amsterdam. Achteraf gezien niet ideaal: hij liep bijna tegen een burn-out aan. Maar godzijdank heeft hij het gered!"

Geslaagd en studeren

Tijdens zijn eindexamens had Viroen veel stress, want hij zat 'totaal ergens anders met zijn hoofd. "Ik had een herkansing en die móest ik van mezelf halen. Die druk heb ik mezelf opgelegd." Zijn moeder probeerde hem te remmen. Zij was al trots op hem. "Maar ik wilde het zó graag halen. Juist ook voor haar. Daardoor ben ik uiteindelijk toch geslaagd."

Toen hij zijn havo-diploma op zak had, ging Viroen bedrijfskunde studeren. Tijdens zijn studie merkte hij al snel dat het belangrijk was om goed te communiceren met zijn medestudenten over zijn thuissituatie. "Als ik iets niet ging halen voor een project, gaf ik dat op tijd aan." Zijn studiegenoten waren hierin erg flexibel. "Zij namen het positief op en stonden voor mij klaar als ik iets niet redde."

Inmiddels heeft Viroen, ondanks twee jaar studievertraging, ook zijn bachelor Bedrijfskunde op zak en werkt hij nu als Finance Trainee bij AEGON. Het lukt allemaal omdat hij gedisciplineerd is, plant en prioriteiten stelt. "Die duidelijkheid die ik nu heb ik in leven, heb ik toen al gecreëerd. Als ik dat niet had ontwikkeld, stond ik niet waar ik nu sta."

Sociale netwerk

Feesten zat er vanwege de zorg van zijn moeder simpelweg niet in. "Maar ik ben sowieso geen uitgaanstype. Dat deed ik al niet voordat ze ziek werd." Wel heeft hij zich regelmatig afgevraagd hoe het zou zijn om niet elke dag voor zijn moeder te zorgen, maar dat bracht hem alleen maar in een negatieve spiraal. "We deden ook hele leuke dingen, zoals samen voetbal kijken. En ik ben ook andere dingen leuk gaan vinden, zoals Bollywood-series, daar is mijn moeder fan van."

Gelukkig was er af en toe ook ruimte om af te spreken met vrienden. "Ik ging ook naar netwerk-events en studieverenigingen om mijn sociale netwerk uit te breiden. Ik probeerde het allemaal goed af te wisselen met mijn moeder en genoeg rust nemen."

Eyeopener

Inmiddels is het acht jaar gelden dat de moeder van Viroen haar eerste herseninfarct kreeg. Momenteel gaat het helaas niet zo goed met haar. Sinds december 2016 woont ze weer in een verpleeghuis. "Ze heeft een paar hersenbloedingen gehad, is flink afgevallen en haar slikvermogen is achteruit gegaan. Daarom krijgt ze nu sondevoeding, zodat ze wel de benodigde voedingsstoffen binnenkrijgt om uiteindelijk aan te sterken. Hopelijk wordt ze de oude."

Week van de Jonge Mantelzorger

Sinds 2013 is Viroen betrokken bij de Week van de Jonge Mantelzorger. "Ik ben gaandeweg gaan inzien dat jongeren weinig kennis hebben over het fenomeen 'mantelzorg'. Tijdens de week vertel ik verhalen aan scholieren, die ik ook deel op mijn website en Facebook, en ik merk dat ze binnenkomen. Ik raak ze."

Voor deze hele situatie met zijn moeder wist Viroen ook niet precies wat mantelzorg was. Daarom besloot hij zich te verdiepen in het onderwerp. "Mijn verhaal moet dan ook een eyeopener zijn en een helpende hand bieden. Mantelzorg moet beter bespreekbaar worden, want hieruit komt vaak hulp en ondersteuning. Ik probeer in een ambassadeursrol dat doel te bereiken."