Laurens rekende af met zijn pestverleden door een film te maken

Sommige hoofdstukken kun je beter gesloten laten. Ze zijn onderdeel van je, maar je grijpt er liever niet naar terug. Het is wat het is, klaar. Toch ontkom je er niet aan soms. Toen ik voor Tussenuur artikelen voorbereidde voor de Week tegen (Online) Pesten kwam ook mijn eigen verleden terug en dat was voor het eerst sinds lange tijd.

De afgelopen dagen heb ik verschillende discussies voorbij zien komen over pesten. 'Moeten we pesten wel zo actief blijven bestrijden als het eigenlijk gewoon een natuurlijk gegeven is', las ik bijvoorbeeld. Dat grijpt me aan omdat op meta-niveau wordt gekeken naar pesten. Begrijp me niet verkeerd; pesten kun je niet uitroeien. Maar dat betekent niet dat je mensen niet bewust mag maken van de impact die daden kunnen hebben.

Bier, littekens en 'de knabbel'

Het is Lowlands 2016. Ik ben lichtelijk aangeschoten en een beetje gaar. Twee vriendinnen van me zijn in gesprek met een groep testosteronbommen. Als ik me bij hen voeg, als de vrolijke Limburger die ik ben, slaat de stemming om. De jongens dagen me uit en imiteren mijn Limburgs accent. Ze bedoelen het als geintje, waarschijnlijk, maar ik draai me om en loop in snelle passen bij hen vandaan. Terwijl ik over het festivalterrein loop, rollen de tranen langs de rand van mijn zonnebrilglazen.

In mijn gedachten zie ik de jongens uit mijn dorp me uitjoelen. De uitvinders van de 'knabbel': je knijpt je vingers bij elkaar en beweegt je hand heel dicht en snel voor iemands gezicht, op een manier dat het lijkt alsof je een spasme hebt, daarbij heel irritant 'knabbel, knabbel' roepend. Die iemand was ik. Ik was een outsider, de dorpsgek en hun favoriete slachtoffer.

De brugklas en de tweede heb ik als een levende hel ervaren. Ik was niet geliefd binnen de schoolgangen en had weinig tot geen vrienden. In de pauze was ik steeds alleen.

Toegegeven, ergens gaf ik mijn pestkoppen een reden om gepest te worden, want ik was sociaal gezien geen handig exemplaar. Ik was druk, in de knoop en provocerend. Ook reageerde ik vaak net zo hard terug als mensen vervelend deden.

Misschien zul je denken: dat is nog geen reden om te pesten? Ik wil echter voorkomen dat dit verhaal een hoog schandpaalgehalte krijgt. Ik ga niet Taylor Swift spelen. 'Look What You Made Me Do'.

Ik wil mezelf allesbehalve in een slachtofferrol duwen. Ik had gewoon niet de juiste vaardigheden om tactisch te reageren op pestkoppen. Doordat ik een gebrek had aan contact met anderen, zocht ik het op. Ook al was het negatief, het was in ieder geval iets. Ik hing de clown uit, zette mezelf voor schut. Ik was een levend stuk leedvermaak.

Loner

Mensen die ik niet kende, sloten zich aan bij de mening van de anderen. Ik kreeg meerdere vijanden voor de prijs van één.
Leraren zagen wat er gebeurde, want het gepest werd ook zichtbaar in de klas, die op zichzelf al niet een geweldige reputatie had. Ze probeerden me te helpen.

Ik was eenzaam en dat gevoel was killing. Ik zag via Hyves hoe klasgenootjes van de basisschool hun draai vonden en vrienden maakten terwijl ik voornamelijk terugviel op mijn nichtje in Brabant.

Omdat iedereen me bestookte met vragen over mijn seksualiteit, zei ik dat ik bi was. Ik hoopte dat ik dan van het gezeik af was. Vervolgens durfden jongens niet meer naast me te zitten bij gym. Ze gingen vechten om wie het dichtst bij me moest plaatsnemen. Bovendien was ik de nieuwe 'para' van tijdens trefbal.

Ik werd manisch. Ik tekende mijn muren op de slaapkamer onder met obscure leuzen en verloor de wil om verder te leven. Ik was een nachtmerrie voor mijn ouders, die zelf op dat moment in een scheiding lagen (dag meneer Murphy).

Laatste schooldag van het jaar. De zon schijnt, ik sta voor een groepje giebelende meisjes. 'Hij wil zelfmoord plegen,' fluistert één van hen. Ze begint te lachen en kijkt me recht aan, ogen op standje 'venijn'. 'Oké, doe maar,' zegt ze giechelend tegen haar vriendinnen. 'Doei, hè!'

Ik loop weg van hun, richting de deuren van de aula. Doei.

3...2...1...

Twee jaar later. Een meisje loopt door een gang. Ze passeert drie meiden die haar lachend nakijken. Eén van hen probeert haar te tackelen. De actie mislukt en het meisje hinkt verder. Alle vier de dames schieten in de lach. 'Cut', roep ik met een verhit gezicht.

De eerste weken op mijn nieuwe school voelden als een verademing. Ik herinner me dat ik na de eerste week thuis kwam en dacht: wow, ik ben vandaag niet één keer uitgescholden, beledigd, geduwd of bedreigd. Ik was bijna vergeten hoe zulke dagen waren.

Ik zit in de vijfde en voor een kunstproject rondom 'emoties' besluit ik het verleden dat ik lange tijd heb geparkeerd, onder de loep te nemen. Ik schrijf een scenario over een meisje dat dusdanig gepest wordt dat ze zichzelf van het leven beroofd. De acteurs zijn mijn vrienden. Ja, die heb ik nu. En dat voelt enorm goed. Mijn vader en zijn vriendin spelen een bijrolletje als de ouders. Oh ja, en mijn moeder speelt een alcoholist.

Als ik dat filmpje terugkijk, moet ik keihard lachen. De acteerkunsten van mijn nieuwe soulmates waren net zo geloofwaardig als je opa die zich verkleedt als de paashaas. Maar het was voor mij wel een manier om het een plek te geven. Om de pijn te vangen in een flesje, dat ik neer kan zetten in het washok.

(Een vriendin van me speelde de lerares. Leuk detail: de kniekousen. Een 10 voor art).

Jong en dom?

Soms kom ik wel eens iemand tegen uit mijn 'vorige leven'. Wat opvalt is dat het voor hen meestal ongemakkelijker is dan voor mij.
Vaak doen ze het af met opmerkingen als: 'Wat waren we toch een stel rotjongens eigenlijk, toch?' Ik lach dan om die opmerking en haal mijn schouders op. 'We waren jong en dom,' zeg ik meestal.

Het is confronterend om te merken dat mijn pestkoppen vaak zelf niet door hadden wat ze aanrichtten. Pas nu ze ouder zijn, beseffen ze zich wat voor impact het had. Ik kan ze misschien daardoor ook weinig kwalijk nemen.

Niet alleen mijn verhaal

Ik schrijf dit verhaal niet om een probleem aan te kaarten, maar eerder om het bewustzijn te vergroten. Gepest worden stopt namelijk niet na het geluid van de schoolbel. Het beïnvloedt je complete leven.

Ook al ging ik naar een andere school, de onzekerheid bleef me achtervolgen. Als je dag in dag uit hoort dat je het niet waard bent, ga je het vanzelf geloven. Ik werd mijn eigen criticus. Het heeft lang geduurd voordat ik mezelf weer durfde te laten zien. Voordat ik geloofde dat ik er écht mocht zijn.

De film maakte ik om iets te verwerken. Dit artikel schrijf ik om bewustzijn te vergroten. Ik kan er namelijk met mijn hoofd niet bij dat piepjonge mensen elkaar gruwelijke dingen toewensen. Ik durf te zeggen dat niemand elkaar op die leeftijd een verschrikkelijk leven toewenst. Maar toch is die knullige film die ik in de vijfde klas maakte voor sommigen een keiharde realiteit.

Soms kun je een verleden beter gesloten laten. Maar soms, heel soms is het belangrijk om in ieder geval een poging te wagen om dit bij het verleden te laten. Eigenlijk hoop ik dat mijn verhaal nooit meer het verhaal van iemand anders zal zijn.

Wil je de film persé zien? Dat kan hier: