Len (36) ging in therapie voor de piep in zijn oren: "Het beheerste mijn leven"

Len (36) hoort altijd een hoge piep, alsof er krekels in zijn hoofd leven. Dat begon een jaar geleden. "Ik was op een bruiloft. De boxen stonden hard en ik hoorde een lichte piep. Ik dacht: dit gaat wel weer weg."

Maar een week later, na het bezoeken van een concert gaat het écht mis. "Ik word midden in de nacht wakker omdat ik een hoge piep hoor. Ik ben bang, raak in paniek en begin te hyperventileren. Een week daarvoor heb ik nog een artikel gelezen over iemand die tinnitus heeft en in euthanasie zijn laatste uitweg ziet. Langzaam krijg ik een paniekaanval. Door mijn hoofd spookt: wat als dit niet meer weggaat?"

Een paar dagen later wordt Len zijn vermoeden door de huisarts bevestigd, hij heeft tinnitus: "Enerzijds was ik opgelucht omdat ik duidelijkheid kreeg. Tegelijkertijd was ik bang dat het nog erger zou worden."

Stoomcursus tinnitus

Eén op de tien Nederlanders heeft last van tinnitus, ook wel oorsuizen genoemd. Tinnitus kan voor iedereen anders klinken. Sommige mensen horen hun hartslag in hun oor, maar de meeste mensen horen een geluid dat er niet is.

Hoe ontstaat dat geluid eigenlijk? Dat zit zo: in je oor zitten haartjes die geluidstrillingen doorgeven aan je hersenen zodat je kunt horen. Door te lang naar harde klanken te luisteren, ouderdom of ziekte, kunnen deze haartjes beschadigd of stuk raken. De kapotte haartjes kunnen geen geluid meer doorgeven. Het gehoorzintuig raakt hierdoor overprikkeld en gaat zelf een geluid produceren in je brein, waardoor het lijkt alsof je iets hoort. Dat kan een piep, brom of ruis zijn.

Gelukkig kan de meerderheid van de mensen die tinnitus hebben hiermee omgaan.

Wil je nog meer weten over tinnitus, check de video hieronder 👇

Tinnitus komt niet alleen door harde muziek

Dyon Scheijen (53) is klinisch fysicus en gespecialiseerd in audiologie en werkt voor het Adelante Tinnitus Expertise Centrum. Hij houdt zich bezig met alles rondom jouw gehoor. Tinnitus kan door meerdere factoren ontstaan: blootstelling aan lawaai, een gehoorafwijking, een bijwerking van een medicijn of stress.

"Het is een misvatting dat tinnitus het gevolg is van gehoorschade," vertelt Dyon. "Een klap op het oor, bezoek aan de tandarts of een verkoudheid kunnen allemaal zorgen voor (tijdelijk) geluidsverlies."

"In sommige situaties is het zelfs normaal om een piep te horen. Stel, je zet tien mensen in een muisstille ruimte. De kans is groot dat negen van hen op een gegeven moment zullen zeggen dat ze een geluid horen. We hebben filters in ons brein die geluidsprikkels registreren. Is het van belang? Dan hoor je het. Is het niet zo interessant? Dan plaatst ons brein het geluid op de achtergrond."

Stress en angst spelen ook een grote rol bij het ontwikkelen of verergeren van tinnitus, legt Dyon uit. "Wanneer je zoekt naar een oplossing, ga je vaak googelen. En vervolgens lees je allemaal horrorverhalen. Daar kan je gestrest of angstig van worden, waardoor je tinnitusklachten ontwikkelt of verergeren."

Nooit meer stilte

Hoe is het om tinnitus te hebben? "Ik leef nooit meer in stilte," zegt Len. "De eerste weken durfde ik niet meer naar de kroeg of bioscoop. Ik was constant bang dat de tinnitus erger zou worden. Het beheerste mijn leven. Ik vermeed elk geluid en bedekte mijn oren als ik op straat liep en de gemeente met bladblazers de straten schoonblies."

"Het is belangrijk om te achterhalen welke triggers jouw tinnitus verergeren," zegt Dyon. "Dat kan leiden tot een slechtere mentale gezondheid. Je kunt negatieve gedachten krijgen en het gevoel hebben dat er geen uitweg is. Dit veroorzaakt een vicieuze cirkel, waardoor de piep of het gebrom erger wordt."

Bij één tot twee procent van de Nederlanders met tinnitus leidt het tot slaapproblemen, concentratieproblemen of depressie.

Angsten onder ogen komen

Kan tinnitus behandeld worden? Gelukkig wel! Een veelvoorkomende behandeling is cognitieve gedragstherapie. "We proberen patiënten inzicht te geven in hoe ze met tinnitus kunnen omgaan," zegt Dyon. "Dit doen we bijvoorbeeld door exposuretechnieken. Hierbij word je blootgesteld aan en geconfronteerd met de piep."

"Dit is intens en moeilijk, omdat je tinnitus het liefst vermijdt," gaat Dyon verder. "Door deze therapie kan je brein wennen aan het geluid en leren dat het geen gevaar is. Zo wordt de piep als normaal ervaren en verdwijnt het meer naar de achtergrond. Op deze manier bieden we handvatten om uit de vicieuze cirkel te komen."

Glas overstroomt

Len heeft ook cognitieve gedragstherapie gehad waarbij hij leerde welke triggers zijn tinnitus beïnvloeden. "Mijn therapeut gebruikte de metafoor van een vol glas water," zegt Len. "Dat glas is gevuld met alle dagelijkse inspanningen. Je oren kunnen maar een maximaal aantal decibel verdragen. Als je geen rust neemt, overstroomt het glas en verslechtert de tinnitus. Door te achterhalen welke inspanningen het glas doen overstromen, kan je dit tegengaan. Bij mij is slaaptekort een trigger, dus ik probeer op tijd naar bed te gaan."

Tinnitus genezen, kan dat?

Kan je van tinnitus genezen? Volgens Dyon valt erover te discussiëren of je kunt genezen van tinnitus. De medische wereld is nog niet zover dat ze de tinnitus volledig weg kunnen nemen. "Maar je kunt wel leren om met je tinnitus te leven, bijvoorbeeld door cognitieve gedragsbehandeling en exposuretechnieken. Het ligt er een beetje aan welke betekenis je aan genezen geeft. Als iemand na de behandeling geen klachten meer heeft, is hij dan genezen?"

Het was een hele reis voor Len om met zijn tinnitus om te kunnen gaan. "Ik bezoek weer concerten. En volgende week ga ik naar Pinkpop. Dat vind ik wel spannend. Maar als ik daar last krijg van mijn tinnitus, ga ik een rustige plek opzoeken. Na de diagnose en mijn paniekaanval had ik nooit gedacht dat ik nu met mijn tinnitus zou kunnen leven."

Zo klinkt het om tinnitus te hebben

Wil je ervaren hoe is om tinnitus te hebben? Dat kan in de nieuwe 3FM HUMAN podcast In het hoofd van. Deliane loopt door een technische fout tijdens een soundcheck tinnitus op. De piep bemoeilijkt alles wat ze doet. Gelukkig is muziek haar grote liefde. Maar hoe deal je met tinnitus als livemuziek je leven is? Luister hier de podcast. Let op: heb je zelf tinnitus? Er zitten geluidseffecten in de podcast die oorsuizen kunnen triggeren.

Zit je niet lekker in je vel of zie je het leven (even) niet meer zitten? Neem dan contact op met MIND Korrelatie.